بازگشت

حمله جناح راست عمر و شهادت مسلم بن عوسجه


آنگاه عمرو بن حجاج، كه بر جناح راست سپاه ابن سعد و در ناحيه فرات فرمان مي راند، بر امام حمله برد.

دو سپاه در هم آويختند و مدتي به زدوخورد پرداختند و حملات عمرو بن حجاج و يارانش را دفع كردند كه در اين ميان مسلم بن عوسجه اسدي، از نخستين ياران حسين (ع)، از پاي درآمد. چون عمرو بن حجاج و يارانش ‍ عقب نشستند و گرد و غبار معركه فرو نشست، مسلم را افتاده ديدند. امام بر بالين او رفت. مسلم هنوز زنده بود و رمقي داشت. امام به او فرمود: خدايت رحمت كناد اي مسلم بن عوسجه. آنگاه اين آيه را خواند: فمنهم من قضي نحبه و منهم من ينتظر و ما بدلوا تبديلا [1] يعني برخي از آنان به پيمان خود وفا كردند و به خدا پيوستند، برخي ديگر از ايشان در انتظارند و تغييري در آن نداده اند.

در اين موقع حبيب بن مظاهر خود را به مسلم رسانيد و گفت: اي مسلم! كشته شدنت بر من سخت و ناگوار است. تو را به بهشت مژده باد. مسلم با صداي ضعيفي گفت: خدايت به خير مژده دهاد. حبيب گفت: اگر نه اينكه مي دانم من خود نيز در همين ساعت به تو خواهم پيوست، دوست مي داشتم تا هر سفارش و وصيتي كه داشته باشي به من بگويي تا انجام دهم كه تو از نظر خويشاوندي و دين چنين حقي را بر من داري. مسلم بسختي پاسخ داد: خدايت رحمت كناد، سفارش من به تو درباره اين است (و اشاره به امام كرد) كه به خاطرش جان فدا كني. حبيب گفت: به خداي كعبه چنين كنم.

راوي مي گويد ديري نپاييد كه مسلم بر روي دست ياران امام - كه او را به خيمه گاه حمل مي كردند - درگذشت و به خيل شهيدان پيوست. با كشته شدن مسلم بن عوسجه، دختر مسلم بانگ برداشت و به نام پدر به نوحه سرايي پرداخت.

و چون صداي اين دختر و نوحه گريهاي او به گوش سپاهيان عمرو بن حجاج رسيد، شادمانه بانگ برداشتند كه ما مسلم بن عوسجه اسدي را كشتيم!

شبث رو به يكي از يارانش كه در كنار وي ايستاده بود، كرد و گفت: مادرهايتان به عزايتان بنالند. شما خودتان را به دست خود بكشتن مي دهيد و بخاطر ديگران تن به خواري و ذلت، و از اينكه چون مسلم بن عوسجه اي را كشته ايد شادي مي كنيد، در حالي كه به خدا قسم در بسياري از جنگها همين مسلم مايه سرافرازي در ميان ما مسلمانان بود. من در جنگ آذربايجان شاهد بودم كه او پيش از اينكه سواران اسلام فرا رسند، شش تن از مشركان را از پاي درآورده بود. چنين نام آوري را مي كشيد و به شادي مي نشينيد؟

راوي مي گويد: مسلم بن عوسجه را دو نفر به نامهاي مسلم بن عبدالله انضابي و عبدالرحمان بن ابي خشكاره بجلي كشتند.


پاورقي

[1] سوره احزاب / 23.