بازگشت

اهميت بحث از احياي دين


اهميت بحث از احياي دين با توجه به اين نكته روشن تر مي شود كه جامعه ي نوين ما بيش از هر امري، هويت خود را وامدار احياي دين است. حضرت امام خميني (ره) به عنوان يك احياگر بزرگ با الگو قرار دادن امام حسين (ع) قيام كرد و جامعه ي نوين ما را بنيان نهاد. [1] عبارتي از آن حضرت را در اين زمينه، طليعه سخن قرار مي دهيم: «حضرت سيدالشهدا سلام الله عليه ديدند كه معاويه و پسرش - خداوند لعنتشان كند - اينها دارند مكتب را از بين مي برند دارند وارونه اسلام را جلوه مي دهند؛ اسلامي كه آمده است براي اينكه انسان درست كند؛ نيامده است قدرت براي خودش درست كند، آمده است انسان درست كند. اينها، اين پدر و پسر مثل اين پدر و پسر (اشاره به رضاخان پهلوي و پسرش محمدرضا) اسلام را وارونه داشتند نشان مي دادند. [2] .

بحث از احياي دين علي رغم پيشينه ي تاريخي آن در فرهنگ اسلامي، هنوز از ابهام فراواني برخوردار است. وقتي در باب احياي دين به تأمل مي انديشيم، خود را با ابهامهاي فراواني در مقام تصور و نيز در مقام تعيين مصداق، روبرو مي بينيم به گونه اي كه دريافتن تعريفي روشن و دقيق از احياي دين و يافتن ملاك تمايز در مقام تعيين مصداق، ممتنع مي نمايد. تامل منطقي در اين ابهامها نشان مي دهد كه اساسا بحث از احياي دين بدون تفسير روشن از نسبت احياگري با ايمان ميسور نيست. احياگران، بدون اينكه خود را به نظريه پردازي مشغول سازند و به دلايلي كه ذكر خواهد شد به احياي دين پرداخته اند. اگر چه توفيق عملي در احياي دين خود به روشن شدن نسبت احياگري با ايمان ديني وابسته است، لكن محييان، اغلب در اين خصوص به موضعگيريهاي شتابزده بسنده كرده و نظريه پردازي را در اين باب به متألهاني سپرده اند كه در خصوص احياي دين به تاملات نظري مي پردازند.


پاورقي

[1] تفصيل مطالب را بنگريد به: فرامرز قراملکي، تأثير نهضت عاشورا بر انقلاب اسلامي ايران از ديدگاه امام خميني (ره) مجموعه مقالات ششمين سمينار بررسي سيره‏ي نظري و عملي حضرت امام خميني، جمعيت زنان جمهوري اسلامي ايران.

[2] بيانات امام در جمع روحانيون و طلاب حوزه‏ي علميه قم، 7 / 4 / 58، صحيفه‏ي نور، ج 7، ص 230.