يزيد بن معقل جعفي مذحجي
از شعراي نامدار و از اصحاب حيدر
كرار در صفين و از نيكان و صالحان و از دلاوران و رزم آوران و شهداي كربلاي حسيني است.
در «الاصابه» ابن حجر عسقلاني و كتب رجال است كه او و برادرش زهير بن مغفل در جنگ قادسيه نيز شركت داشتند - همچنين در مقابله با گروهي از خوارج به سركردگي حريت بن راشد بن ناجي از بني ناجيه از سوي اميرمؤمنان با سپاهي مأمور گرديد و خريت را به هلاكت رسانيد. مغفل از اصحاب رسول الله بود و يزيد بن معقل از مكه در ملازمت ابي عبدالله الحسين بود و از رجزهاي اوست:
انا يزيد و انا بن معقل
و في يميني نصل سيف مصقل
اعلوبه الهامات وسط القسطل
عن الحسين الماجد المفضل
ابن رسول الله خير مرسل
«من يزيد بن معقلم - كه شمشيري بران در دست دارم - شمشيري كه سرها را به ميدان مي افكند - و از حسين با مجد و فضيلت دفاع مي نمايد - حسين فرزند رسول الله و برتر از همه انبيا است».
كثير جماعتي را به درك فرستاد. ابن حجر در «الاصابه» و نيز ساير تواريخ و مقاتل آورده اند كه هيچ كس به مانند يزيد بن معقل رزم نكرد و دشمن را به هلاكت نرساند. بالاخره پس از قتالي سخت و تحسين آفرين با دشمن به شهادت رسيد.