در بسياري از نهضتها «هجرت »، نقش عمده داشته است.در نهضت عاشورا نيز سيد الشهدا «ع » از مدينه جدش به مكه و از آنجا به كربلا هجرت كرد.همچنان كه رسول خدا از مكه به مدينه هجرت نمود و آن هجرت، مبدا تحول در وضع مسلمانان و سر آغاز تاريخ گشت، هجرت امام حسين «ع » نيز در زنده كردن دين پيامبر تاثير بسزا داشت و محرم آغاز سال هجري قمري حساب شد و هر دو هجرت بخاطر دين و بقاي رسالت بود.همچنانكه حضرت موسي هجرت كرد و از مصر با حالت خوف بيرون رفت (فخرج منها خائفا يترقب-قصص/21) چون گروه فرعوني در فكر كشتن موسي بودند، سيد الشهدا «ع » نيز مخفيانه و خائفانه از جوار قبر رسول خدا «ص » كوچيد و راه مكه را درپيش گرفت، در حالي كه همان آيه را مي خواند. [1] هجرت از مكه نيز براي فرار از مرگ تحميلي بود كه يزيد مي خواست بر او تحميل كند و رو به شهادتي رفت كه خونش ثمر بخش باشد، آنگونه كه هجرت رسول خدا «ص » نيز، خنثي كننده توطئه كساني بود كه در «ليلة المبيت » به قصد كشتن او به خانه اش ريختند، اما آن حضرت راه غار ثور و سپس مدينه را پيش گرفته بود.

هجرت، لازمه هر نهضت عاشورايي و انقلاب مكتبي است، هم دل كندن از زندگي و حيات مادي و دست شستن از جان در راه هدف، هم كوچيدن از خاك، خانه، اقوام و همه دلبستگيها و تعلقات است.هجرت، هم مهاجر را پخته و آبديده مي كند، هم افق افكار را گسترده مي سازد، هم مناطق هجرت را از تحول و دگرگوني برخوردار مي كند.هجرت امام خميني نيز از نجف به فرانسه، انقلاب اسلامي را در سطح جهان مطرح ساخت و پيام نهضت را به همه جا رساند.امام امت تصميم داشت اگر هيچ كشوري اجازه ورود ندهد، سوار بر كشتي شده و درياها را در نوردد و پيام مظلوميت ملت ايران را به گوش جهانيان برساند.سفرهاي تبليغي مبلغان ديني در طول سال، بويژه در ايام محرم و رمضان نيز نوعي هجرت است.