هم به معناي محل قتل است، هم كتابي كه درباره شرح قتل حسين بن علي «ع » و واقعه كربلا نوشته شده باشد.به نقل دهخدا: جايي و زميني كه كسي در آنجا كشته شده باشد.البته به معناي جايي و عضوي از بدن نيز گفته كه اگر تير يا تيغي بر آنجا وارد آيد، سبب قتل شخص مي شود.

(لغت نامه دهخدا) به انگيزه زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و شهداي كربلا، از صدر اسلام تاكنون، همواره كتابهايي بعنوان «مقتل » نوشته شده و مي شود.شيخ آقا بزرگ تهراني بيش از هفتاد كتاب را با همين عنوان نام مي برد كه به حادثه كربلا مربوط مي شود [1] و «مقتل » اصبغ بن نباته (از ياران علي عليه السلام) را اولين مقتلي مي داند كه نگاشته شده است. [2] نام برخي از مقتلهاي معروف از اين قرار است (البته آنها كه عنوان «مقتل » دارد):

«مقاتل الطالبيين »: نوشته ابوالفرج اصفهاني (م 356) كه در شرح حال و ذكر اسامي شهداي فرزندان ابو طالب است.اين كتاب به فارسي نيز ترجمه شده است. [3] .

«مقتل ابي مخنف »: نوشته لوط بن يحيي بن سعيد بن مخنف، معروف به ابو مخنف كه درباره حوادث عاشوراست.اين كتاب نيز به فارسي ترجمه شده است.اخيرا با نام «مقتل الحسين و مصرع اهل بيته و اصحابه في كربلا» در 230 صفحه توسط مؤسسة الوفاء چاپ شده است.

«مقتل خوارزمي »: متن تاريخي مربوط به حوادث كربلاست، در دو جزء كه توسط موفق بن احمد مكي خوارزمي (م 568) تاليف شده و اغلب مطالبش را از تاريخ ابن اعثم (م 314) نقل كرده است.

«مقتل الحسين »: عبد الرزاق المقرم (م 1391 ق در نجف) كه درباره نهضت حسيني است و وقايع كربلا از خروج امام حسين «ع » از مدينه تا حوادث پس از عاشورا را دربر دارد.كتابهاي مقتل ديگري هم معروف است، همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدموع، العيون العبري، مثير الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهي الآمال، بحار الانوار، ج 45 و... .