پيشواي چهارم شيعه، حضرت سجاد، امام علي بن الحسين، زين العابدين «ع »، فرزندسيد الشهدا «ع » كه در حادثه كربلا حضور داشت و بعلت بيماري در خيمه بستري بود و همراه با اهل بيت، پس از شهادت امام حسين «ع » به اسيري رفت و با حالتي دشوار و غمبار، كه غل و زنجير به دست و گردن آن حضرت بسته بودند، به كوفه و از آنجا به شام برده شد.در كاخ يزيد هم خطبه بسيار مهمي ايراد كرد كه چهره يزيد افشا شد و مردم شام نسبت به ماهيت حادثه كربلا آگاه شدند.امام سجاد «ع » در سال 38 هجري در مدينه به دنيا آمد.در حادثه كربلا حدود 24 سال داشت، پس از شهادت پدر نيز مدت 35 سال امامت كرد.مادرش شهربانو دختر يزدگرد بود.در حادثه كربلا آن حضرت ازدواج كرده و داراي فرزند بود و فرزند خردسالش امام باقر «ع » هم در كربلا بود. [1] .

نقش عمده آن حضرت در نهضت عاشورا، پيام رساني خون شهيدان كربلا و حفظدستاوردهاي آن انقلاب خونين و اهداف پدر، از تباه شدن و تحريف گشتن بود.اين رسالت، در قالب ايراد خطبه ها توسط آن حضرت و عمه اش زينب «ع » انجام گرفت. سخنان امام سجاد در بارگاه يزيد، چنان او را به خشم آورد كه دستور كشتنش را داد، اماحضرت زينب، جان خود را سپر بلا قرار داد و نگذاشت.در دفن اجساد شهداي اهل بيت در كربلا، به ياري طايفه بني اسد آمد و پس از خاكسپاري پيكر سيد الشهدا «ع » روي قبر آن حضرت نوشت: «هذا قبر الحسين بن علي بن ابي طالب، الذي قتلوه عطشانا غريبا» [2] اين قبر حسين بن علي است. كسي كه او را تشنه و غريب شهيد كردند.

پس از عاشورا، حضرت سجاد «ع » دوران بسيار سخت و خفقان باري را با خلفاي اموي سپري كرد.وليد بن عبد الملك و هشام بن عبد الملك، از خلفاي معاصر او بودند. داستان زيارت آن حضرت و بوسيدنش حجر الاسود را و شعرهاي بلند فرزدق در ستايش او (هذا الذي تعرف البطحاء وطاته...) معروف است. «صحيفه سجاديه » مجموعه اي از دعاهاي آن حضرت است كه اينك در دست ما بعنوان گنجينه اي از معارف ديني موجود است.آن حضرت در سال 95 هجري با دسيسه وليد بن عبد الملك به شهادت رسيد و در بقيع، مدفون شد.براي آشنايي با زندگي، شخصيت و فضايل بيشمارش بايد به كتابهاي مستقل و مفصلتر مراجعه كرد. [3] .