برخي از كلمات سيد الشهدا «ع » چه در فاصله مدينه تا كربلا و چه در روز عاشورا، داراي پيامهاي مؤثر و ديدگاههاي الهام بخش براي جهاد و كرامت است.اين سخنان يا در ضمن خطبه ها آمده است، يا رجزها و اشعار آن حضرت، و حالت شعاري به خود گرفته است.مي توان هدف حسيني و انديشه ها و روحيه هاي عاشورايي را از آنها دريافت و آن فرازهاي فروزان را شعارهاي نهضت عاشورا دانست.برخي از اين شعارها چنين است:

1- «علي الاسلام السلام، اذ بليت الامة براع مثل يزيد» [1] (اين را در پاسخ مروان درمدينه فرمود، كه از آن حضرت مي خواست تا با يزيد بيعت كند تا بر مصيبت سلطه يزيد بر حكومت اشاره كند).

2- «و الله لو لم يكن ملجا و لا ماوي لما بايعت يزيد بن معاوية » [2] (در پاسخ برادرش محمد حنفيه فرمود و به قاطعيت در استمرار راه و هدف اشاره داشت).

3- «اني لا اري الموت الا سعادة و الحياة مع الظالمين الا برما» [3] (خطاب به يارانش در كربلا و ارزشگذاري به شهادت).

4- «الناس عبيد الدنيا و الدين لعق علي السنتهم يحوطونه مادرت معايشهم فاذا محصوابالبلاء قل الديانون » [4] (در مسير رفتن به كربلا در منزلگاه ذي حسم و اشاره به مفهوم آزمون و تصفيه شدن مردم در مواجهه با سختيهاي راه).

5- «الا ترون ان الحق لا يعمل به و ان الباطل لا يتناهي عنه؟ فليرغب المؤمن في لقاء ربه محقا...» [5] (در كربلا خطاب به اصحاب خويش فرمود و آنان را بر شهادت طلبي ترغيب كرد).

6- «خط الموت علي ولد آدم مخط القلادة علي جيد الفتاة » [6] (از سخنراني امام حسين «ع » در مكه پيش از خروج به سوي كوفه، در ميان جمعي از خانواده، ياران و شيعيان خويش كه به زيبايي شهادت براي جوانمردان اشاره داشت).

7- «من راي سلطانا جائرا مستحلا لحرام الله، ناكثا عهده مخالفا لسنة رسول الله يعمل في عباد الله بالاثم و العدوان فلم يغير عليه بفعل و لا قول كان حقا علي الله ان يدخله مدخله » [7] (در منزلگاه بيضه، در مسير كوفه، خطاب به سپاه حر و استناد حركت انقلابي و اصلاحگرانه خود به سخن رسول خدا صلي الله عليه و آله).

8- «ما الامام، الا العامل بالكتاب و الآخذ بالقسط و الدائن بالحق و الحابس نفسه علي ذات الله » [8] (امام اين صفات امام راستين را در پاسخ به دعوتنامه هاي كوفيان نوشت وتوسط مسلم بن عقيل به كوفه فرستاد).

9- «سامضي و ما بالموت عار علي الفتي اذا ما نوي حقا و جاهد مسلما» [9] (شعر ازديگري است، اما امام حسين «ع » آن را در پاسخ به تهديدهاي حر، در مسير كوفه خواند و بي باكي خود را از رويارويي با شهادت نشان داد).

10- «رضي الله رضانا اهل البيت، نصبر علي بلائه و يوفينا اجر الصابرين » [10] (در خطبه اي كه هنگام خروج از مكه ايراد نمود، خطاب به اصحاب و ياران فرمود و مفهوم صبر و رضا را طرح كرد).

11- «من كان باذلا فينا مهجته و موطنا علي لقاء الله نفسه فليرح معنا» [11] (در آستانه خروج از مكه به سوي كوفه فرمود و راه خونين و آميخته به شهادت را ترسيم فرمود).

12- «انما خرجت لطلب الاصلاح في امة جدي » [12] (در وصيت نامه سيد الشهدا «ع » به برادرش محمد حنفيه آمده است كه قبل از خروج به سوي مدينه نوشت و انگيزه و هدف قيام را ترسيم نمود).

13- «لا اعطيكم بيدي اعطاء الذليل و لا اقر اقرار العبيد [لا افر فرار العبيد]» [13] (در سخنراني صبح عاشورا، خطاب به نيروهاي دشمن فرمود، كه خواستار تسليم شدن آن حضرت بودند و او به شدت آن را رد كرد و نوعي بردگي و ذلت دانست).

14- «هيهات منا الذلة، يابي الله ذلك لنا و رسوله و المؤمنون...» [14] (در خطاب به سپاه دشمن فرمود، پس از آنكه خود را سر دوراهي ذلت و شهادت مخير ديد).

15- «فهل هو الا الموت؟فمرحبا به » [15] (در پاسخ عمر سعد، كه نامه اي به آن حضرت فرستاد و خواستار تسليم شدن بود و استقبال از شهادت را نشان مي داد).

16- «صبرا بني الكرام، فما الموت الا قنطرة تعبربكم عن البؤس و الضراء الي الجنان الواسعة و النعيم الدائمة » [16] (خطاب به ياران فداكار خويش در صبح عاشورا، پس از آنكه تعدادي از اصحابش شهيد شدند و دعوت آنان به مقاومت در راه رسيدن به بهشت).

17- »



الموت خير من ركوب العار

و العار اولي من دخول النار [17]



(كه روز عاشورا هنگام پيكار با سپاه دشمن به عنوان رجز حماسي مي خواند و شهادت را بر ننگ تسليم و ننگ را بر آتش دوزخ، ترجيح مي داد).

18- «موت في عز خير من حياة في ذل » [18] (كه مرگ سرخ، به از زندگي ننگين است).

19- «ان لم يكن لكم دين و كنتم لا تخافون المعاد فكونوا احرارا في دنياكم » [19] (در آخرين لحظات پيش از شهادت، وقتي شنيد سپاه كوفه به طرف خيمه هاي حرم او حمله كرده اند، خطاب به پيروان ابو سفيان چنان فرمود و آنان را به آزاد زيستن و مردانگي و غيرت فراخواند).

20- «هل من ناصر ينصر ذريته الاطهار؟» [20] «هل من ذاب يذب عن حرم رسول الله؟» [21] (وقتي سيد الشهدا «ع » اين نصرت خواهي و استغاثه را بر زبان آورد كه همه ياران و بستگانش شهيد شده بودند. در واقع ياري طلبيدن از همگان در طول تاريخ است، براي ياري حق و حمايت از مظلوم).

از مجموعه اين جملات نوراني و حماسي كه شعارهاي حسين «ع » در نهضتش به شمار مي آيد، تاكيد آن امام، بر مفاهيم و ارزشهاي زير به دست مي آيد: نابودي اسلام در شرايط سلطه يزيدي، حرمت بيعت با كسي چون يزيد، شرافت مرگ سرخ بر زندگي ذلت بار، اندك بودن انسانهاي راستين در صحنه امتحان، لزوم شهادت طلبي در عصر حاكميت باطل، زينت بودن شهادت براي انسان، تكليف مبارزه با سلطه جور و طغيان، اوصاف پيشواي حق، تسليم و رضا در برابر خواسته خداوند، همراهي شهادت طلبان در مبارزات حقجويانه، حرمت ذلت پذيري براي آزادگان و فرزانگان مؤمن، پل بودن مرگ براي عبور به بهشت برين، آزادگي و جوانمردي، ياري خواهي از همه و هميشه در راه احقاق حق و...

بقا و جاودانگي عاشورا، در سايه همين تعليمات و آرمانهاست كه در كلام آن حضرت جلوه گر است و نهضتهاي ضد ستم و ضد استبداد، همواره از اين پيامها و درونمايه ها الهام گرفته اند.



درس آزادي به دنيا داد رفتار حسين

بذر همت در جهان افشاند، افكار حسين



«گر نداري دين به عالم، لااقل آزاده باش »

اين كلام نغز مي باشد ز گفتار حسين



«مرگ با عزت زعيش در مذلت بهتر است »

نغمه اي مي باشد از لعل دربار حسين [22] .