آنچه در راه طلب خسته نگردد هرگز

پاي پر آبله و باديه پيماي من است



غير از عشق و محبت، كه پاي زائر را پياده به مرقد حسين «ع » مي كشاند و رنج سفر و خوف و خطر را به جان مي خرد، پياده روي براي زيارت سيد الشهدا، ثواب بسيار دارد و مورد تاكيد پيشوايان دين است.اما صادق «ع » فرموده است: «من خرج من منزله يريد زيارة قبر الحسين بن علي «ع » ان كان ماشيا كتبت له بكل خطوة حسنة و محا عنه سيئة...» [1] هر كس به قصد زيارت امام حسين «ع »، پياده از خانه اش خارج شود، خداوند در مقابل هرگام، براي او حسنه اي مي نويسد و گناهي از او مي زدايد.

يكي از زائران هميشگي حسين «ع » كه هر ماه آن حضرت را زيارت مي كرده، بخاطر پيري و ناتواني، يك بار نتوانست برود.نوبت بعد كه پياده پس از چند روز راهپيمايي به حرم مي رسد و سلام مي دهد و نماز زيارت مي خواند، در خواب، آن حضرت را مي بيند كه به وي مي گويد: چرا به من جفا كردي، تو كه نيكوكار بودي... [2] اين شدت عنايت ائمه را به زائر پياده مي رساند. معاوية بن وهب (از اصحاب امام صادق عليه السلام) مي گويد: خدمت آن حضرت رسيدم.در مصلاي خود در خانه اش نشسته بود و پس از نماز با خداوند راز و نياز مي كرد.از جمله (در دعا نسبت به زائران قبر حسين «ع ») مي گفت: «خداي زائران قبر حسين را بيامرز، اينان كه در اين راه، پول خرج مي كنند، بدنهاي خود را در اين راه در معرض قرار مي دهند... خدايا رحمت كن بر چهره هايي كه آفتاب، رنگ آنها را تغيير داده، صورتهايي كه متوجه قبر ابا عبدالله است، چشمهايي كه در محبت ما اشك مي ريزد... خدايا اين جانها و بدنها را به تو مي سپارم، تا كنار حوض كوثر به هم برسيم...» [3] .

اين سنت زيارت پياده، از زمان ائمه بوده و تاكنون نيز ادامه دارد و اجر بيشماري براي آن نقل شده است. فاضل دربندي مي نويسد: اين پياده بودن، يا به جهت فقير بودن زائر است كه نشان مي دهد اين زيارت، برخاسته از شوق و محبت است، يا به جهت آنست كه زائر، خود را در برابر سلطان اقليم جوانمردي و خورشيد سپهر عصمت و شهادت كوچك مي شمارد و در راه او، رنج سفر پياده را بر خود هموار مي كند و هر دو ارزشمند است. [4] .

در عراق، از سالها پيش چنين رسم است كه هيئتها، دسته ها و كاروانهايي كوچك يا بزرگ، در ايام خاصي از بصره، بغداد و عمدتا از نجف، براي زيارت كربلا پياده حركت مي كنند.بويژه در ايام زيارتي خاص مثل نيمه شعبان، اول رجب، ايام عاشورا و اربعين بيشتر و پر شكوهتر است و اغلب، راه كنار ساحل فرات را انتخاب مي كنند كه از نجف تا كربلا 18 فرسنگ است و چند روز طول مي كشد.در اين كاروانهاي زيارتي پياده، علماي بزرگ هم شركت مي كردند، همچون ميرزاي ناييني، آية ا... كمپاني، سيد محسن امين، وبسياري از علماي معاصر.در اين مسير، ديدار با عشاير و فعاليتهاي تبليغي هم انجام مي گرفت و شعارهايي هم مطرح مي شد و روضه خواني برگزار مي گشت.

در ايام حكومتها بعثيها، اين پياده رويهاي پر شكوه، آن هم از طريق جاده غير رسمي كنار فرات، رنگ مبارزه و مخالفت با رژيم عراق هم به خود مي گرفت و يك بار هم در ايام اربعين حسيني در سال 1397 ق.به درگيريهاي سخت ميان نيروهاي بعثي با انقلابيون شيعه و كاروانهاي زيارتي در طول راه و در حرم ابا عبدالله الحسين «ع » انجاميد و كشته ها و مجروحان بسياري داد، [5] و به «اربعين خونين » معروف شد.



در كوي عشق، درد و بلا كم نمي شود

از باغ خلد، برگ و نوا كم نمي شود



تيغ شهادتست دل گرم را علاج

اين تشنگي به آب بقاء كم نمي شود



قاصد، تسلي دل عاشق نمي دهد

شوق حرم به قبله نما، كم نمي شود [6] .