بنابراين، چهار ماه از اين دوازده ماه، صاحب احترامند و به جهت احترام اينها قتال و جدال در آنها به نص قرآن حرام شد، و اين از احكام معروفه است كه در اين ماه ها ظلم و قتالي نيست.

بدان كه در صدر اسلام، چون خلق در كفر و ضلالت بودند و بمجرد دعوت، از طريقه ي قديمه دست بر نمي داشتند، پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم با ايشان جهاد مي كردند و شمشير بر روي ايشان مي كشيدند تا به اسلام داخل شوند.

حكمت اين امر بسيار است، اگر چه بعضي شايد مخفي باشد. جهاد نيز چنان كه فقهاء - رضوان الله عليهم - ذكر كرده اند بر دو قسم است:

واجب و آن در سال يك مرتبه است، بعد از تحقق شرايط بر يك دفعه، مستحب مي باشد.

و اين بايست در چهار ماه حرام نباشد، بلكه اين ماه هاي عبادت، حج و عمره


بوده، مسلمين بايست به آن مشغول شوند، لكن اگر كفار بر سر مسلمين مي آمدند در هر ماهي كه باشد، خدا در قتال و دفع از خودشان اذن داده بود.

ماههاي حرام عبارتند از: ذي قعده، ذي حجه، محرم و رجب.

حرمت اين ماه ها در اسلام ثابت است و با حرمت ماه رمضان و افضليت آن و عدم حرمت قتال در آن منافات ندارد؛ زيرا كه نظير آن در شرع بسيار است.

مگر نمي بيني كه زيارت امام حسين عليه السلام به مراتب از حج و عمره افضل است، بلكه هر قدمي را به سوي آن، ثواب حج و عمره اي است و مع ذلك آن را واجب نفرموده است.

از طرفي، بقعه ي كربلا به نص كثيري از اخبار افضل از مكه است، [1] ولي طواف آن را واجب نفرموده و احكام حرم مكه را در حرم آن جاري نفرموده است.

پس اين ماه ها در ميان مسلمين محترم مي باشند، بلكه در نزد كفار نيز محترمند و قبل از اسلام، اهل جاهليت نيز اين ماه ها را محترم مي دانستند و ظلم و قتال را در آن روا نمي دانستند.

چنانچه در جنگ بدر، ماه مشتبه شد و در روزي كه جنگ واقع شد كفار آن را از ماه حرام مي دانستند و به جهت اين، نامه اي به پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم نوشتند كه تو حرمت ماه حرام را نگاه نداشتي و در آن قتال كردي و آن حضرت را در اين عمل تعيير و سرزنش مي كردند. [2] .