در اين آيه ي شريفه ي مذكوره، «والدين» بخصوص، به حسنين عليهماالسلام تفسير شده، چنانچه علي بن ابراهيم در تفسير خود روايت كرده كه:

«الاحسان» رسول الله عليه السلام، و قوله «بوالديه احسانا» انما عني الحسن و الحسين عليهماالسلام؛ [1] .

مراد از «احسان» در آيه، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم است و مراد از «والدين» حسنين عليهماالسلام است.

بنابراين،«احسانا» منصوب به علت است.


حاصل مفاد آيه چنين مي شود: انسان در باب حسنين عليهماالسلام وصيت كرديم به جهت انتساب ايشان به رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم.

و تتمه ي آيه به اين معني صريح است؛ زيرا كه حسين عليه السلام بود كه مادرش او را از روي اكراه حمل و از روي اكراه وضع كرد، چون خبر داده بودند كه فرزند تو را شهيد مي كنند مي گفت: فرزندي را كه امت شهيد كنند، چه كنم؟

در حديثي آمده: هنگامي كه پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم را به ولادت حسين عليه السلام بشارت دادند و اين كه امامت در صلب اوست، و او را به شهادت آن حضرت نيز خبر دادند. پس جناب رسالت مآب خبر ولادت حسين عليه السلام و شهادت او را به نور چشم خود فاطمه عليهاالسلام داد.

فاطمه عليهاالسلام او را از روي اكراه حمل نمود.

حضرت صادق عليه السلام در ادامه ي حديث فرمودند:

«فهل رأيتم أحدا يبشر بولد فيحمله كرها؟»؛

آيا ديده ايد كسي را كه به پسري بشارت دهند پس حمل او را ناخوش داشته باشد؟

يعني فاطمه عليهاالسلام بود كه مغموم بود و كراهت داشت، به جهت آنچه از شهادت فرزندش به او مي رسيد و او را از روي اكراه وضع كرد. [2] .

ابن قولويه از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود:

جبرئيل بر پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم نازل شد و عرض كرد: يا محمد! خداوند جليل به تو سلام مي رساند و به تو بشارت مي دهد به فرزندي كه از فاطمه عليهاالسلام متولد مي شود كه امت تو، بعد از تو او را مي كشند.

حضرت فرمود: سلام بر پروردگار من باد! حاجتي به فرزندي كه امت من او را مي كشند، نيست.

جبرئيل برگشت، و باز عود نمود، گفت: خدا سلام مي رساند و


مي فرمايد: امامت، ولايت و وصايت را در او قرار مي دهم.

پيغمبر فرمود: راضي شدم.

پس آن حضرت، نزد فاطمه فرستاد كه: خداوند مرا بشارت مي دهد به فرزندي از تو، كه امت من او را شهيد مي كنند.

فاطمه عليهاالسلام جواب فرستاد كه: مرا حاجتي بر چنين فرزندي نيست.

حضرت فرستاد كه: خدا در ذريه ي او امامت، ولايت و وصايت را قرار خواهد داد.

فاطمه عليهاالسلام فرستاد كه: راضي شدم.

«فحملته كرها و وضعته كرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا...»؛

او را از روي اكراه حمل نمود و از روي اكراه گذاشت و مدت حمل و رضاع او سي ماه بود كه شش ماه مدت حمل اوست و بيست چهار ماه مدت زمان رضاع... [3] .

در حديث ديگري جناب صادق عليه السلام تصريح فرمود كه:

آيه (و وصينا الانسان) در حق حسين عليه السلام نازل شد. [4] .