بازگشت

شرح حال ابن طاوس و اهميت كتاب لهوف


علي بن موسي بن جعفر معروف به «ابن طاوس» در سال 589 ه. ق در شهر دانشمند خيز و عالم پرور «حله» چشم به جهان گشود. ابن طاوس در آن شهر علم و اجتهاد رشد يافت و از محضر پدر بزرگوارش بهره كافي برد و همانطور كه خود مي گويد:

پدر و نيز جد وي «ورام» بيشترين نفوذ را بر وي در سالهاي رشدش داشته اند و به او فضيلت، تقوي و تواضع را ياد داده اند.

علماي ديگري كه ابن طاوس در نزد آنان درس خوانده عبارتند از: ابوالحسن علي بن يحيي الخياط حلي، حسين بن احمد السوراوي، تاج الدين حسن بن علي الدربي، نجيب الدين محمد السوراوي، صفي الدين بن معد بن علي الموسوي، شمس الدين فخار بن محمد بن فخار الموسوي و...

ابن طاوس در نسلهاي بعدي به عنوان «صاحب الكرامات» معروف شد.

او خود از حوادث معجزه آسايي كه برايش رخ داه مواردي را نقل مي كند. و نيز گزارش شده كه با امام زمان (عج) در تماس مستقيم بوده


است. گفته مي شود كه علم به «اسم اعظم» به او اعطاء گرديد اما اجازه ي اينكه آن را به فرزندش بياموزد، داده نشد.

ابن طاوس به فرزندانش مي گويد كه «اسم اعظم» همچون مرواريدهاي درخشان در نوشته هاي وي پراكنده بوده و آنان با خواندن مكرر آنها، مي توانند آن را كشف كنند.

تقواي ابن طاوس از بسياري از عبارات تأليف او مي درخشد...ابن طاوس كفن خود را آماده كرده و به آن خيره مي شد و روز رستاخيز را در پيش چشم خود مجسم مي كرد. دلمشغولي او به مرگ، از عبارات مختلف «كشف المحجه» به دست مي آيد. [1] .

ابن طاوس خود اذعان داشته كه من به اول هر ماه آگاهي دارم بدون اينكه به هيچ يك از اسباب آگاهي بدان، تمسك نمايم.

علامه طباطبايي - صاحب تفسير الميزان - در منهج عرفاني هم به دو نفر از بزرگان اماميه بسيار اهميت مي دادند: يكي سيد بن علي بن طاوس - رضوان الله عليه - و همچنين كتاب معروف ايشان موسوم به «اقبال» كه مشحون از اسرار اهل بيت عليهم السلام، اهميت فوق العاده مي دادند. ديگري سيد بحرالعلوم، كه هر دو به تواتر حكايات به محضر مبارك حضرت ولي عصر - أرواحنا له الفداء - شرفياب گرديده اند...» [2] .

عارف فرزانه ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي از «ابن طاوس» تعبير به «سيدالمراقبين» فرموده است. [3] و در مورد ديگر مي فرمايد: «... آن


چنان كسي است كه شيخ من قدس سره مي گفت: مانند ابن طاوس در «علم مراقبه» در اين امت از طبقه رعيت نيامده است» [4] .

آيت الله شيخ جعفر شوشتري (وفات: 1303 ه. ق) درباره ابن طاوس، مي فرمايد: «... و بدان كه در نقل مراثي، از آن جناب، معتبرتري نداريم. در جلالت قدر، مثل ايشان كم است.» [5] .


پاورقي

[1] ر. ک: کتاب ارزنده «کتابخانه ابن طاوس» تأليف آقاي اتان کلبرگ.

[2] آيت الله سيد عزالدين زنجاني: «کيهان فرهنگي» ش 8، سال 1368 ش.

[3] «المراقبات» ص 69.

[4] همان مأخذ، ص 124.

[5] ر. ک «مواعظ شوشتري».