يكي از صحابيان پيامبر (ص) [1] نزد يزيد آمد و گفت: خداوند تو را بر دشمن خدا پسر دشمن پدرت مسلط كرد، اين جوان - علي بن الحسين - را بكش و نسل اينان را برانداز، زيرا تا زنده باشند، روي خوشي و سعادت را نخواهي ديد. اين جوان آخرين كسي است كه به پادشاهي تو چشم دارد. ديدي كه علي و پسرش بر سر پدرت و خودت چه آوردند، ديدي كه مسلم بن عقيل ديروز چه كرد؟ بيا و اين خاندان را ريشه كن ساز. اگر تو اين جوان را بكشي، نسل حسين، به ويژه، قطع مي شود وگرنه مادامي كه يكي از


آنها زنده باشد به خونخواهي بر خواهد خاست. اينان جماعتي مكارند و مردم به آنها تمايل دارند، به ويژه غوغائيان عراق به عنوان فرزند رسول خدا و فرزند علي و فاطمه دورش را خواهند گرفت. او را بكش كه بهتر از صاحب اين سر نيست. يزيد در پاسخ گفت: از جا تكان نمي خورم. تو مردي ناتوان و فرومايه اي. من اينان را وامي گذارم، هر كسي از آنها كه سر بلند كرد، شمشيرهاي آل ابوسفيان وي را از پاي درمي آورد. ناقل اين روايت [حمزة بن يزيد] گويد: من صحابي اي را كه اين سخنان را به يزيد گفت مي شناسم ولي هرگز نام او را نخواهم گفت. [2] ابي حمزة بن يزيد حضرمي گويد: زني را ديدم بسيار زيبا و خردمند به نام «ريا» كه بني اميه وي را بسيار احترام مي كردند. به ويژه هشام بن عبدالملك او را فراوان اكرام مي كرد، به طوري كه نزد وي سواره مي آمد و هر كس از بني اميه كه او را مي ديد احترام مي كرد؛ و مي گفتند كه او دايه ي يزيد است و در سن صد سالگي همان زيبايي و طراوات دوران جواني را داراست. پس از انتقال خلافت از بني اميه به بني عباس، وي در منزل يكي از خويشاوندان ما پنهان شده بود. او كه براي مداراي با ما از بني اميه بدگويي مي كرد، روزي گفت: يكي از بني اميه نزد يزيد آمد و گفت: يا اميرالمؤمنين، خداوند تو را بر دشمنان خود و شما - يعني حسين بن علي - پيروزي داد. حسين كشته شد و سرش را اينك نزد تو مي آورند. چندي بعد سر حسين را آوردند و درون طشتي پيش او گذاشتند. يزيد به غلامش دستور داد كه پارچه را از روي آن سر بردارد. هنگامي كه چشمش به سر افتاد، آستينش را پيش صورتش گرفت - گويي كه بويي از آن استشمام كرد - و گفت: سپاس خدايي را كه بي رنج ما را به گنج رساند. «كلما او اوقدوا نارا للحرب اطفأها الله» [3] [هرگاه آتشي افروختند، خداوند آن را خاموش گردانيد.]


ريا ادامه داد: من به آن سر نزديك شدم و ديدم كه به رنگ حناست. حمزه گويد: من از ريا پرسيدم كه آيا اين درست است كه مي گويند يزيد با چوب بر لب و دندانش زد؟ گفت: آري، به خدايي كه جانش را گرفت و مي تواند او را ببخشايد سوگند، ديدم كه با چوبدستي اش بر لبان حسين مي زند و ابياتي از شعر ابن زبعري را مي خواند. [4] .



باعوني به نقل از ابن عساكر گويد: چون سر حسين را نزد يزيد گذاردند، به شعر ابن زبعري مثل زد و گفت:



ليت اشياخي ببدر شهدوا

جزع الخزرج من وقع الاسل



قد قتلنا القرم من ساداتهم

وعدلناه ببدر فاعتدل



آنگاه مدت سه روز سر را در معرض ديد عموم مردم دمشق قرار داد و سپس آن را در انبار اسلحه گذاشت. همو به نقل از تاريخ ابن قفطي مي نويسد: چون اسيران را نزد يزيد بن معاويه آوردند به ديدارشان رفت و ديد كه زنان و كودكان حسين و سرهاي بر نيزه، به تپه ي عقاب مشرفند، همين كه چشمش به آنها افتاد اين شعر را سرود:



لما بدت تلك الحمول و أشرفت

تلك الرؤوس علي ربا جيرون



نعب الغراب فقلت: قل اولا تقل

قد اقتضيت من الرسول ديوني



مراد وي از اين اشعار اين بود كه او حسين را به انتقام كساني كه در جنگ بدر به وسيله ي خدا كشته شدند - مثل جد وي عتبه و ديگر نياكانش - كشته است؛

و دارنده ي چنين اعتقادي از اسلام بيرون است و هيچ شكي در كفرش نيست. [5] .