كتاب «منتهي الآمال» محدث بزرگوار حاج شيخ عباس قمي اين مورخ خبير و متتبع بصير در تاريخ زندگاني چهارده معصوم عليهم السلام، يكي از بهترين آثار فكري و قلمي آن عالم جليل است.

مرحوم حاج شيخ عباس در سال 1350 ه ق كه 56 ساله بوده اين كتاب از پس از تأليف و تصنيف حدود 80 كتاب ديگرش، به فارسي در تاريخ چهارده معصوم نوشته است. منتهي الآمال پس از شصت و پنج سال هنوز هم از بهترين و جامعترين كتابهاي تاريخ حيات چهارده معصوم است. آن مرحوم به مناسبت هر يك از معصومين عليهم السلام، از وفات و شهادت آنها نيز سخن گفته كه اگر آن قسمت جداگانه چاپ شود، خود كتابي بسيار جالب در مقابل ذوات مقدس است.

مقتل امام حسين عليه السلام كه در اين كتاب آمده است به قطع وزيري و خط نستعليق طاهر خوشنويس تبريزي و چاپ اسلاميه 123 صفحه است كه در صورت طب حروفي كتابي در حدود 300 صفحه و مقتلي مفصل و معتبر است. آنچه از آن نقل شود مانند «نفس المهموم» معتبر و گزيده ي تحقيقات آن محدث مورخ محقق است. در حقيقت مي توان گفت محدث قمي با آن مقاتلي كه نوشته است بحث مهمي از وقايع كربلا و مقاتل ائمه اطهار را فروگذار ننموده است. مقاتلي كه پس از اين كتابهاي محدث قمي تأليف شده، بيشتر روي نوشته ها و نقلهاي او تكيه كرده اند چه نويسندگان آنها اظهار داشته باشند، و چه طبق معمول ارباب بي مروت دنيا يادآور نشده باشند.

قسمت دوم مقاله درباره ي مقاتل اهل تسنن را در جزوه دوم خواهم آورد.