متن حاضر سخنراني دانشمند ارجمند جناب حجت الاسلام و المسلمين علي دواني است كه توسط معظم له بازنويسي و مستند گرديده است.

با درود به روح پرفتوح بينانگذار جمهوري اسلامي ايران و ابر مرد تاريخ معاصر، امام خميني رضوان الله عليه و با سلام به رهبر انقلاب، ولي امر مسلمين حضرت آيةالله خامنه اي، توفيقي براي بنده است كه در اين سمينار، كه جاي آن خالي بود، شركت كرده، به نوبه خود درباره ي «نقد و برسي مقاتل موجود» مطالبي را عرض كنم.

پهنه سخن در اين باره بسيار گسترده است. براي اينكه ما بتوانيم تمام مقاتل را بررسي و نقد كنيم، مسلما وقت بيشتري لازم است. در اينجا به اختصار مي گويم بايد ديد انحرافات در بيان قيام امام حسين عليه السلام چگونه روي داده و از كجا آغاز شده است.

به نظر بنده اين تحريفات و انحرافات بعضي از راه مقاتل موجود، يعني آنها كه تاكنون چاپ و منتشر شده و در دسترس قرار گرفته است و بعضي به وسيله ي روضه خوانها و مداحان ساده لوح، و بعضي هم توسط دشمنان دانا و دوستان نادان، كه آنها را ساخته اند، در كتابها آمده يا بر سر زبانها افتاده است.

در اينجا به بررسي مقاتل موجود عربي و فارسي از مؤلفان شيعه كه درباره ي وقايع كربلا نوشته اند، پرداخته، محتواي هر كدام را بازگو كرده به ارزش آنها از لحاظ صحت و سقم اشاره مي كنيم تا اگر در آنها غث و سمين باشد، خوانندگان از آن بي اطلاع نباشند.

به تناسب حكم و موضوع، مقاتل مشهور و معمول شيعه را بررسي مي كنيم. مقاتل شيعه، كه مورد بحث ما قرار مي گيرد، 16 مقتل است و از قديمترين زمانها تا عصر حاضر را شامل مي شود كه به شرح زير است: