دنياگرايي خواص هر چند در روزگار خليفه سوّم اوج و شدت گرفت ولي پيش از آن نيز جلوه هايي داشته است. در روزگار پيامبر(ص) در جنگ بدر، احد و پاره اي از حوادث ديگر هر چند دنيا گرايي برخي از خواص ظهور پيدا كرد ولي با حضور آن حضرت خيلي زود جبران و شعله هاي آن فرو كش كرد. ولي از آن روز كه آن بزرگوار در بستر قرار گرفت انحراف خواص و عدول آنان از موضع حقّ نيز آشكا رشد. تخلّف از لشگر اسامه، با اين كه اين كار موجب ناراحتي آن حضرت شد. [1] افزون بر اين، آن حضرت بر كساني كه مي خواستند از سپاه او جدا شده و در مدينه بمانند لعنت فرستادند. در عين حال برخي از خواص چون خليفه اوّل و دوّم از اين دستور سرباز زدند. [2] توجه نكردن به دستور پيامبر(ص) براي نوشتن وصيّت و همچنين ماجراي سقيفه به عنوان نخستين گامها از دنيا گرايي خواص و عدول آنان از موضع حقّ به شمار مي آيد. بسياري از نويسندگان و شاعران اين گامها و به ويژه ماجراي سقيفه را سبب و ريشه اصلي رويداد عاشورا به شمار آورده اند. از باب نمونه مرحوم آيةالله غروي اصفهاني چنين سروده است: رماه اذ رماه حرملة و اِنَّما رماه مَنْ مهدّ له سهم اتي مِن جانب السقيفة و قوسه علي يدالخليفه و ما اصاب سهمه نحرا بل كبد الدين و مهجة النبي [3] .

وقتي حرمله تير افكند اين حرمله نبود كه تير افكند، بلكه تيرانداز واقعي كسي بود كه زمينه را براي او زمينه سازي كرده بود. تيري از جانب سقيفه آمد كه كمان آن در دست خليفه بود. آن تير گلوي آن كودك را ندريد بلكه بر جگر دين و قلب پيامبر (ص) نشست.» مهيارديلمي نيز اشعاري به عربي دارد كه مضمون آن اين است:

«اي فرزند پيامبر(ص) روز سقيفه راه كربلايت را هموار كرد و آن گاه كه حقّ پدرت علي(ع) و مادرت فاطمه(ع) را غصب كردند؛ كشته شدنت خوب جلوه كرد.» [4] مرحوم نيّر تبريزي و بسياري از ديگر شاعران شيعي همين مضمون را آورده اند. برخي از نويسندگان اهل سنّت نيز بر همين مسأله تأكيد كرده اند.» [5] .