هر چند برخي درس آموزي و عبرت گيري از تاريخ را نفي كرده اند، [1] ولي بر اساس بينش اسلامي، اين موضوع مورد تأييد و تأكيد منابع ديني ماست. قرآن و روايات در بسياري از موارد ما را به درس آموزي و عبرت گيري از تاريخ فرا خوانده اند. از باب نمونه: قرآن پس از طرح داستان حضرت يوسف و برادرانش و همچنين انحراف زليخا و عفاف و پاكدامني يوسف و ديگر مسائل مي فرمايد:

«لقد كان في قصصهم عبرة لاولي الالباب؛ [2] .

در قصه هاي آنان براي صاحبان خرد عبرت است.» امامان بزرگوار شيعه نيز بر اين مسأله تأكيد كرده اند. به عنوان نمونه: علي(ع) به يكي از كارگزارانش مي نويسد:

«و اعتبر بما مضي من الدنيا لما بقي منها، فان بعضها يشبه بعضاً و آخرها لاحقٌ باوّلها؛ [3] .

از گذشته دنيا، براي مانده و آينده آن پند و عبرت گير. چرا كه پاره هاي تاريخ با يكديگر همانندند و پايانش به اوّلش مي پيوندد.» آيات و روايات در اين باره فراوان است. در اين جا به همين دو نمونه بسنده مي كنيم.