پس از گسترش اسلام، و استقرار حكومت اسلامي يك حقيقت بر همگان روشن شد كه:

- قرآن أساس و بنياد حكومت الهي پيامبر صلي الله عليه و آله است

- قرآن همه ي مقررات كلي و جزئي جامعه اسلامي است

- قرآن تجسم واقعي راه و رسم رسول خدا صلي الله عليه و آله و عترت آن حضرت است

- قرآن دستورالعمل كامل قضاوت و اجراي حدود و جبران ضرر و زيانهاست

- قرآن تنها راهنماي فرد و جامعه به سعادت و رستگاري است

- قرآن همه ي فقه اسلامي، و فقه اسلامي مظهر قرآن كريم است.

كه در طول ساليان طولاني پس از بعثت به تدريج و متناسب با احوال و اوضاع و شرائط زمان و مكان نازل شده، و به فرد و جامعه رهنمود داده است.