بازگشت

تشويق و ترغيب شاعران آييني به مرثيه سرايي


نك: كامل الزيارات، ص 114-111.

امامان معصوم - كه درود خدا بر آنان بود - هنگامي كه شاعران متعهد و مرثيه سرايان خاندان پيامبرصلي الله عليه وآله به حضورشان شرفياب مي شدند آنان را مورد تشويق و دلجويي قرار مي دادند و از ايشان مي خواستند سروده هاي خود را در رثاي سيد الشهداءعليه السلام در حضورشان بخوانند. [1] .

زيد شحام گويد: با گروهي در حضور امام صادق عليه السلام بودم كه جعفر بن عفان طائي (م: 15 ه. ق) از مرثيه سرايان بنام شيعي وارد شد. حضرت احترام شاياني كرده او را نزد خويش نشاند و فرمود: شنيده ام در رثاي حضرت حسين عليه السلام اشعار شايسته اي سورده اي، آيا درست است؟

او گفت: آري.

فرمود: بخوان.

او اشعار خود را قرائت كرد و امام عليه السلام و حاضران متأثر شده، گريه كردند و قطرات اشك از گونه هاي امام سرازير شده آنگاه فرمود: اي جعفر، سوگند به خدا، فرشتگان مقرب الهي در اين مجلس حاضر شدند و سروده تو را در مورد حسين عليه السلام شنيدند. آنان بيش از ما گريستند. خداوند در اين زمان بهشت را بر تو واجب ساخت و تو را آمرزيد. و در پايان فرمود: هر كه شعري در مرثيه حسين عليه السلام بسرايد و گريه كند و بگرياند خداوند بهشت را بر سراينده واجب كرده او را مي آمرزد. [2] .

شايان ذكر آنكه گاهي خود امامان اهل بيت مرثيه هاي بلند و شيوايي انشاء مي كردند. [3] و گاه علاوه بر بزرگداشت معنوي شاعران، با دادن صله، آنان را تشويق و تكريم مي كردند.

يا عطاياي امام باقرعليه السلام به كميت، و هداياي امام صادق عليه السلام به اشجع سلمي و تشكرش از سيد حميري و همچنين صله دادن امام هشتم عليه السلام به دعبل خزاعي و ابراهيم بن عباس همه و همه حاكي از اين حقيقت است و نشان مي دهد كه برپايي مراسم ماتم داري براي شهيدان كربلا در سيره آن بزرگان اهميت وافري داشته است.

اين اهتمام ها و تشويق ها سبب شد كه رخداد بي بديل كربلا همواره زنده و پويا بماند و نام نامي سيدالشهداءعليه السلام شعار بنيادين انقلابيون عليه ظلم گردد و به تعداد شاعران متعهد و انقلابي روز به روز اضافه گردد.

هدايايي كه امام سجادعليه السلام به فرزدق داد و دعايي كه در حق كميت اسدي كرد.


پاورقي

[1] نک: عيون اخبار الرضاعليه السلام، ص 368؛ الامالي، ص 214؛ معاهد التنصيص، ص 16؛ الغدير، ج 2، ص 1920 - 193،36؛ نفس المهموم؛ مثيرالاحزان، ص 44؛ ادب الطف، ص 53 - 52.

[2] وسائل الشيعه، چ آل بيت، ج 14، ص 594-592؛ رجال کشي، ج3، ص187؛ بحارالانوار، ج44، ص183.

[3] نمونه‏هايي از سوگ سروده‏هاي معصومان‏عليهم السلام در اين منابع آمده است: سفينة البحار، ج 3، ص 304 - 302؛ ادب الطف، ج 3، ص 304 - 300 و ج 7، ص 621 - 620؛ روائع الاشعار من ديوان الائمة الاطهار، ص 417 - 402،398 - 395.