بازگشت

ياد خدا


ذكر و ياد خدا، در همه مراتب و مراحلش، امري پسنديده و مورد تأكيد اسلام است. در آيات قرآن توصيه به ياد فراوان خدا شده است. «اُذْكُرُوا الله ذِكْراً كثيراً.» [1] ياد، كه يك مرتبه بلند عرفاني است، آن است كه انسان پيوسته خدا را در خاطر داشته باشد و او را حاضر و ناظر بر خويش ببيند و در تنهاترين حالات هم او را از ياد نبرد و در شدايد و مصيبتها و برخورداري ها و نعمتها، ربوبيت و ولايت الهي را فراموش نكند. زنده بودن چراغ «ياد خدا» در دل، هم سبب پيشگيري از گناه مي شود، هم مقاومت انسان را در سختي ها و گرفتاري ها مي افزايد و هم انسان به سرمستي و غرور نمي افتد و هم زمينه ساز ارتقاء روحي و تصفيه اخلاق از رذايل و خالي شدن خانه دل از اغيار است. عاشورا، مظهري روشن از ياد خدا است كه در گفتار و رفتار و حالات امام حسين (ع) و ياران او ديده مي شود. اين خصلت دست پروردگان مكتب قرآن است كه هرگز خدا را در هيچ حالي از ياد نمي برند. امام حسين (ع) در بحراني ترين حالات و پيش آمدها با ياد خدا آرامش مي يابد و اين اطمينان قلبي را به ياران و خانواده اش نيز منتقل مي كند. خطبه هايش با نام و ياد خداست. وقتي براي اصحابش خطبه مي خواند، آغاز خطبه با ثنا و حمد خداست:

«أُثني عَلَي اللهِ اَحْسَنَ الثّناء وَ اَحْمَدُهُ علْي السّرّاءِ و الضّرّاءِ؛ [2] .

خدا را به نيكوترين ستايش، مي ستايم و او را در حالت سرور و غم و راحتي سپاس مي گويم.» در صبح عاشورا، وقتي سپاه دشمن به سوي او مي آيد، مي فرمايد:

«اَللَّهُمَّ اَنْتَ ثِقَتي في كُلِّ كَرْبٍ؛ [3] .

خدايا در هر گرفتاري، تو تكيه گاه مني.» امام و ياران پاكباز او، شب عاشورا را كه مهلت گرفتند، تا صبح به نماز و قرآن و ذكر خدا پرداختند. امام حسين (ع) در روز عاشورا، در اوج سختي هاي توان سوز و مدهوش ساز، يك لحظه از ياد خدا غافل نبود و گويا خويش را در معرض نگاه پرمهر خداي خود مي ديد و پيوسته نام آن محبوب را بر زبان مي راند و قطره وجودش را به درياي الهي متصل مي ساخت. اينكه گفته اند روز عاشورا امام حسين (ع) پيوسته و مداوم، خدا را ياد مي كرد و زياد مي گفت: «لا حَوْلَ وَ لا قُوّة اِلاّ بالله الْعَليِّ الْعَظيم.» [4] شاهد اين ارتباط قلبي دوستدار با دوست است. به صراحت تاريخ و احاديث، امام حسين (ع) بيشترين محبت و شيفتگي را نسبت به خداوند داشت و وجودش سرشار از محبت خدا بود.


پاورقي

[1] سوره احزاب، آيه 41؛ سوره جمعه، آيه 10.

[2] موسوعة کلمات الامام الحسين، ص‏395.

[3] همان، ص‏414.

[4] همان، ص 485.