هـرچـنـد مـنـافقان و ملحدان دنياپرست گاه با كودتا، دسيسه و ظاهر سازي زمام امور مردم را به دست مي گيرند، ولي در دراز مدّت نمي توانند در برابر نيازهاي فكري و اجتماعي جامعه ديني پـاسـخـگو باشند و خواسته هاي نفساني آنان مانع دينداريشان مي شود از اين رو پس از مدتي بـه نـاچـار دسـت به تحريف در احكام و قوانين ديني مي زنند تا ناسازگاري آن ها را با اهداف پـليـد خـود بپوشانند. چنين كاري در اديان پيش از اسلام نيز داراي پيشينه است و قرآن مجيد با نكوهش اين عمل نابخردانه و شيطاني، مسلمانان را از آن آگاه ساخته و آنان را از فرجام زشت و زيـانـبـارش بـرحذر داشته است نمونه آشكار تحريف آيين آسماني، در قوم يهود است كه قرآن درباره آنان مي فرمايد:

(وَقـَدْ كـانَ فـَريـقٌ مـِنـْهـُمْ يـَسـْمـَعـُونَ كـَلا مَ اللّهِ ثـُمَّ يـُحـَرِّفـُونـَهُ مـِنْ بـَعـْدِ ما عـَقـَلُوهُ وَ هـُم يعْلَمُونَ) [1] .

گروهي از آنان گفتار خداوند را مي شنيدند و پس از فهميدن، آن را تحريف مي كردند در حالي كه مي دانستند.

گـر چـه خـداونـد، قـرآن مجيد را از تحريف لفظي محفوظ داشته است، ولي امكان تحريف معنوي مـتـون مقدّس ديني ـ مانند تفسير به رأي، جعل حديث و بدعت ـ همواره هست. امام علي (ع) با ژرف بيني ويژه خويش، از آينده تاريك پس از خود چنين خبر مي دهد:

(اَيُّهـَا النـّاسُ سـَيـَأْتـي عـَلَيـْكـُمْ زَمـانٌ يـُكـْفـَاءُ فـيـهِ الاِْسـْلامُ كـَمـا يـُكـْفـَاءُ الاِْنـاءُ بِمافيهِ) [2] .

اي مـردم! روزگـاري بـر شـمـا خـواهـد آمد كه اسلام را از محتوايش خالي سازند؛ چنان كه ظرف واژگون و از محتوا تهي مي گردد.

در چـنـيـن زمـانـي، هـر چـنـد قـشر و برون حكومت و شيوه زندگاني مردم اسلامي است، از گوهر راستين اسلام خبري نيست. حاكمان نامشروع آن روزگار، به ويژه امويان و كساني كه پس از آن بـه حـكـومـت رسـيـدنـد، احـكـام خـرد و كـلان اسـلام را با رأي و اجتهاد خويش به تيغ تحريف و تـبـديـل سـپـردند تا محصولي به دست آيد كه پايه سلطنت را محكم كند هر چند بنيان عدالت و ديانت را از ريشه بركند.