پاسخ: در سال 60 هـ. براي فرماندار مدينه، نامه اي از شام رسيد كه در آن، اين


جملات به چشم مي خورد: «از حسين، عبدالله بن عمر و عبدالله زبير، به هرگونه كه وضعيت ايجاب مي كند، برايم بيعت بگير». [1] .

همچنين نامه اي ديگر، در پاسخ نامه خود ـ كه در آن وضعيت مدينه را گزارش كرده بود ـ از سوي يزيد دريافت كرد كه در آن آمده بود: «وقتي كه نامه به دست تو رسيد، هرچه زودتر پاسخ آن را بنويس و اطلاعاتي از همه كساني كه در اطاعت ما هستند و يا از اطاعت با ما سر باز مي زنند، همراه با سر حسين برايم بفرست!» [2] .

در دونامه فوق، قبل از هر چيز سخن از «حسين (عليه السلام)»، بيعت از او و يا فرستادن سر او به شام است! چرا اين گونه شدت عمل؟!

يزيد چرا نسبت به امام حسين (عليه السلام) اين همه حساسيت نشان مي داد؟ راز مسأله را بايد در چند چيز جويا شد:

الف: توجّه قلبي مردم به امام (عليه السلام)، چون آنان مي ديدند كه پيامبر خدا (صلي الله عليه وآله) و صلحاي سلف به امام حسين (عليه السلام) عشق و محبت بسيار داشته و دارند و پيامبر خدا (صلي الله عليه وآله)فرمودند: «حسينٌ منّي وَ أَنَا مِنْ حُسين» و «أَحَبَّ اللهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً». [3] و «حُسَيْنٌ مِنِّي وَأَنا مِنهُ أَحَبَّ اللهُ مَنْ أَحَبَّ حسيناً، الحَسَنُ وَ الحُسينُ سِبْطانِ مِنْ الأَسْباطِ». [4] و... و اين ها از مهم ترين موانع پيشرفت خلافت يزيد بود. از اين رو، او به گونه اي كاملاً شتابزده در صدد رفع اين مانع برآمد.

ب: وصيت امام مجتبي (عليه السلام) و تعيين برادرش امام حسين (عليه السلام) به امامت، پس


از خود. [5] .

ج: ارتباط سياسي، اجتماعي و عقيدتي مردم با امام (عليه السلام).

برخي از مورخان نوشته اند: «پس از شهادت امام مجتبي (عليه السلام) نامه اي از سوي شيعيان به حسين بن علي (عليهما السلام) رسيد كه اگر صلاح مي دانيد معاويه را از خلافت خلع كنيم و با شما بيعت نماييم. امام (عليه السلام) در پاسخ آنان نوشتند: بين من و معاويه قراردادي است كه تا مدت آن نگذرد صحيح نيست برخلاف آن رفتار نمايم و آنگاه كه او از دنيا رفت، در اين مورد نظر خواهم داد». [6] .

بعد از مرگ معاويه نامه ها و طومارهاي فراواني به امام حسين (عليه السلام) رسيد؛ مبني براين كه «منتظر دستور شما هستيم». [7] .

كارواني به تعداد صد و پنجاه نفر از سران و سرشناسان كوفه ـ كه هركدام حامل نامه هايي از مردم كوفه به عنوان دعوت از امام (عليه السلام) به كوفه بودند ـ با امام (عليه السلام) در مكه ديدار كردند و ايشان را به كوفه دعوت نمودند و نيز به امام نوشتند كه «يكصد هزار شمشير در ياري تو آماده است و چهل هزار تن با مسلم بن عقيل بيعت كرده اند». [8] .

پاسخ نامه كوفيان از سوي امام (عليه السلام) هنگامي داده شد كه دوازده هزار نامه نزد امام (عليه السلام)جمع شده بود. [9] .

د: اهتمام امام (عليه السلام) نسبت به امور جاري جامعه: توجه مردم به امام، يك جانبه نبود. بلكه امام نيز به نوبه خود مردم توجه داشتند و بدان اهميت مي دادند؛ از جمله در خطبه اي


در حضور مردم فرمودند: «اي مردم، پيامبرخدا (صلي الله عليه وآله) فرمود: كسي ببيند سلطان ستمگري

را كه حلال خدا را حرام مي داند و به تغيير احكام الهي مي پردازد، پيمان الهي را ناديده مي گيرد، با سنت پيامبر (صلي الله عليه وآله) مخالفت ميورزد، در ميان بندگان خدا بدرفتاري مي كند و از راه گفتار و كردار بر او نشورد، برخداوند است كه وي را در جايگاه او [جهنّم] وارد سازد و افزودند: «آگاه باشيد، كه اين گروه (دستگاه حاكم) به فرمانبرداري از شيطان روي آوردند و از اطاعت از حق گريزان شدند و تباهي و فساد را در جامعه آشكار ساختند، حلال الهي را حرام و حرام خدا را حلال دانستند، من از ديگران سزاوارترم كه اين وضع را دگرگون سازم». [10] .

امام نه تنها خود را سزاوارترين شخص، در باب اعتراض و قيام عليه دستگاه حاكمه مي دانستند؛ بلكه خود را اسوه و الگوي ديگران نيز مي شمردند و از مردم مي خواستند تا همچون او عمل كنند: «وَلَكُمْ فيَّ اُسْوة» [11] من الگوي شما هستم.

هـ: آرمان بلند و لياقت ذاتي: كم نبودند كساني كه مخالف دستگاه حكومت سفياني به شمار مي رفتند، ليكن آنان قابل مقايسه با امام (عليه السلام) نبودند؛ زيرا تنها امام بود كه اجراي عدالت اسلامي و پيروي از فرامين الهي را سرلوحه كار خود داشت، ولي ديگران فقط به زعامت و رياست خود مي انديشيدند، وانگهي مردم شخصيت هاي معروف بازار سياست آن روز از جمله، «عبدالله بن عمر، عبدالله بن زبير و عبدالرحمان بن ابي بكر» را در صراط حق نمي يافتند؛ زيرا وقتي كه بنا شد جمعي از سوي علي (عليه السلام) و جمعي از طرف

معاويه در «دومة الجندل» درباره «امامت و خلافت» به حكميّت بنشينند و بينديشند، اينان


به همراهي عمروعاص از سوي معاويه در آنجا حاضر شده بودند [12] اين عوامل چهارگانه،

يزيد را برآن داشت تا هرچه بيشتر نسبت به امام (عليه السلام) حسّاس باشد.