پاسخ: مورخ نامور ـ ابن اثير ـ مي نويسد: «معاويه نخستين كس در اسلام بود كه براي فرزندش يزيد از مردم بيعت گرفت». [1] .

معاويه سعي داشت تا در باب رهبري اسلامي طرحي نو دراندازد و حكومت اسلامي را به صورت امپراتوري و شاهنشاهي در خاندان خود پايدار سازد، ليكن در دستيابي به اين مقصود، چند مانع اساسي او را تهديد مي كرد كه آنها عبارتند از:

الف- وجود امام حسن

امام حسن (عليه السلام) در عهدنامه اي كه به ناچار بدان تن داده و آن را امضا كرده بود، [2] .از معاويه پيمان گرفته بود تا كسي را به عنوان جانشين خود تعيين نكند [3] و نيز امام (عليه السلام) وي را «اميرمؤمنان» خطاب ننمايد. [4] .

ب-عدم شايستگي يزيد براي خلافت

معاويه براي حل اين دو مسأله، طرحي ريخت و در نخستين گام پس از گذشت ده سال از صلح با امام مجتبي (عليه السلام) [5] و امضاي معاهده، در صدد مسموم كردن و از پاي درآوردن امام برآمد، [6] و هنگامي كه امام حسن (عليه السلام) مسموم و شهيد گرديد، معاويه سر بر سجده گذاشت [7] و سپس به نقض تمام بندهاي صلحنامه پرداخت و پس از رفع مانع نخست، به دفع مانع دوّم از اذهان همّت گماشت، و در اين راه با «زر و زور و تزوير» (شتابزده) وارد عمل شد. [8] .

يزيد برخلاف پدرش ـ معاويه ـ چهره كريه خود را در هاله اي از تظاهر و رياكاري


پنهان نمي كرد. سيره و روش عملي يزيد؛ همان سيره فرعون بود. [9] و نيز به عنوان «السُّكْرانُ الخِمِّير» (دائم الخمر) در جامعه شهرت داشت او ـ يزيد ـ نه سابقه اي درخشان داشت و نه از شهرتي در نيكنامي برخوردار بود. در گزارشي آمده است:

«يزيد كسي است كه به محارم تجاوز جنسي مي كرد، شراب مي نوشيد و اهل نماز نبود». [10] .

عبدالله بن حنظله غسيل الملائكه نيز از مشاهدات خود در زندگي يزيد، چنين مي گويد: «... و از پيش كسي (يزيد) برمي گرديم كه پايبند به دين نيست؛ باده گسار است، ابزار عيش و طرب در پيش وي نواخته مي شود، سگباز است، او و كارگزاران و عمّالش دزداني بيش نيستند». [11] .


ژوزف ماك كاپ، در كتاب «عظمت مسلمين در اسپانيا» مي نويسد: «يزيد از تخريب گران اسلام و از كفّار به شمار مي آيد. مادر او زني بود از خاندان مسيحي، و ابداً با اسلام موافقتي نداشت و به اسلام تحقير روامي داشت و شراب مي نوشيد. و يزيد بي اندازه با تقدس و پرهيزگاري دشمني مي ورزيد و مايل بود كه اسلام را از بين ببرد». [12] .