شرح زندگي نقش آفرينان در حماسه عاشورا را نمي توان در اين گونه مجموعه ها به گونه اي بايسته و شايسته مورد ارزيابي قرار داد، ليكن در حد مقدور، به شرح احوال برخي از آن ها مي پردازيم.