براي بررسي «اربعين حسيني» و يافتن پاسخ به اين پرسش كه: «آيا جابر برحسب اتفاق اربعين حسيني را در كربلا گذراند؟» توجه به نكات زير ضروري است:

الف: خبر شهادت سيدالشهدا و يارانش به گونه اي معجزه آسا، در همه جا به خصوص در مدينه، انتشار يافته بود. [1] .


ب: جابر بن عبدالله انصاري، از پيرمردان كهنسال اصحاب پيامبر خدا (صلي الله عليه وآله) و از ارادتمندان خاص اهلِ بيت عصمت و طهارت است.

ج: اين حديث در ميان مسلمانان، از پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) معروف بوده كه:

«إِنَّ اْلأَرْضَ لَتَبْكي عَلَي الْمُؤمِنِ إِذا ماتَ أَربَعِينَ صَباحاً». [2] .

«همانا زمين بر انسان مؤمن، هنگامي كه بميرد، چهل روز مي گريد.».

همچنين امام صادق (عليه السلام) به زراره فرمود:

«يا زُرارَة اِنَّ السَّماءَ بَكَتْ عَلَي الْحُسَينِ أَرْبَعِينَ صَباحاً...».

«اي زراره، آسمان چهل شبانه روز در سوگ حسين (عليه السلام) گريست.»

د: گرامي داشتن چهلم كسي كه ديده ازجهان فروبسته، يكي ازسنت هاي ديرينه اي است كه نه تنها در ميان مسلمين، كه در ميان نصارا و يهود نيز مورد توجه بوده است. [3] .

با توجه به اين نكته ها، شيخ طوسي در كتاب «مصباح المتهجّد» مي نويسد: «روز بيستم صفر، جابر به همراه «عطيه» از مدينه براي زيارت قبر حسين (عليه السلام) به كربلا آمد و اوّل كسي بود كه امام را به عنوان اربعين زيارت كرد». [4] .

جابر [5] جهت تشرف به زيارت امام (عليه السلام)، اوّل در شط فرات غسل كرد و احرام بست و خود را معطر ساخت و با خشوع و خضوع كامل به زيارت شتافت. و هنگامي كه به كنار قبر امام حسين (عليه السلام) رسيد، سه بار تكبير گفت و از شدت حزن و اندوه بيهوش روي قبر سيدالشهدا (عليه السلام) افتاد. [6] .

ـ ابن شهرآشوب مي نويسد: سيد مرتضي در بعضي از مسائل خويش گفته است:


«سر مطهّر امام حسين (عليه السلام) را از شام به كربلا بازگرداندند و به بدن او ملحق كردند».

ـ شيخ طوسي نيز مي نويسد: «زيارت اربعين، به همين علت است».

ـ در تاريخ «حبيب السير» آمده است: «يزيد سرهاي شهدا را به امام سجاد (عليه السلام) تسليم كرد و آن حضرت سرها راروز بيستم صفر به بدن هاي مطهرشان ملحق كردند و سپس به مدينه بازگشتند». [7] .