گرچه شهادت ابراهيم و محمد (طفلان مسلم) پس از واقعه عاشورا رخ داد ولي بنا به نقل مشهور، دستگيريِ آنان، كه زمينه ساز شهادتشان بود، پيش از عاشورا صورت گرفت. براين اساس، مي توان آنان را از شهداي پيشتاز عاشورا به حساب آورد.

سماوي، در ابصارالعين آورده است: از مسلم بن عقيل چهار پسر در نهضت


عاشورا شهيد شدند؛ محمّد و ابراهيم كه به عنوان «طفلان مسلم» شهرت دارند و محمّد و عبدالله كه در روز عاشورا، در كربلا به شهادت رسيدند. [1] .

البته، بنا به نوشته بعضي، حميده بنت مسلم نيز در روز عاشورا، هنگام يورش سپاه ظلم به خيام امام (عليه السلام) به شهادت رسيد. [2] .

اشاره شد كه دو تن از پسران مسلم به نام هاي محمد (7ـ ساله) و ابراهيم (5 ـ ساله) نيز از ظلم يزيديان در امان نماندند و كشته شدند.

مادر آن دو طفل، رقيه دختر اميرالمؤمنين (عليه السلام) است. بعضي از مقتل نويسان نوشته اند: طفلان مسلم، هنگام حمله لشكر عمرسعد به خيام امام، در روز عاشورا گريختند و پس از چندي اسير و كشته شدند ولي بسياري نوشته اند: طفلان مسلم همراه پدرشان وارد كوفه شدند و در هنگام بلواي كوفه مسلم آنان را به شريح قاضي سپرد و پس از شهادت مسلم اسير گشتند و به زندان افتادند كه پس از چندي از زندان گريختند ولي دو باره دستگير شدند و توسط حارث به شهادت رسيدند. ليكن برخي از مورّخان معتقدند طفلان مسلم در همراهي اسراي كربلا وارد كوفه، و از طرف عبيدالله زياد بازداشت شدند و.... [3] .