برخي از مايه هاي وحدت ديني در جامعه اسلامي از اين قرار است:

1 ـ توحيد

2 ـ اعتقاد به امت واحده: قرآن كريم تمام مسلمانان را (يك امت) اطلاق كرد، (اِنَّ هذِهِ اُمَّتُكُم اُمَّةً واحِدةً) (انبياء / 92) زيرا تمام مسلمانان هرچند از نژادها و قوميت هاي گوناگون باشند مـقـصـد و مـقـصـود مـشـتـرك دارنـد و پـيـكـره واحـدي را در جـهـان تشكيل مي دهند.

3 ـ حـرّيـت و بـرادري اسـلامـي: بـه حـكم قرآن تمامي مسلمانان و مؤمنان با هم برادرند. (اِنَّمَا المُؤمِنُونَ اِخْوَةٌ) (حجرات / 10)

4 ـ هـمـياري اجتماعي و مسئوليت همگاني: هريك از مسلمانان در جامعه اسلامي همچون اعضاي يك خانواده هستند و بايد به توصيه قرآن (تَعاوَنُوا عَلَي البِرِّ وَ التَّقوي) بر نيكي و پـرهـيـزكـاري يـكـديـگـر را يـاري رسانند و نسبت به رفع مشكلات يكديگر همت داشته باشند. (مَنْ اَصْبَحَ وَ لَمْ يَهْتَمَّ بِأُمُورِ المُسْلِمينَ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ) [1] .

5 ـ اجـتـمـاعـات اسـلامـي: مـجموعه اجتماعاتي كه اسلام بر برپايي آن تأكيد كرده اعم از نـمـازهـاي جـمـاعت، جمعه، عيد قربان، فطر، مراسم و مناسك حج و... بيانگر اهميت دادن اسلام به وحدت و همدلي اقشار مختلف جامعه اسلامي است.

6 ـ زبـان عـربـي: مـسـلمـانـان، احـتـرام خـاصـي بـراي زبـان عـربـي قـائل اند، زيرا زبان قرآن، حديث، ادعيه و اذكار ديني آنان است. آشنايي به اين زبان عاملي براي پيوند ملل اسلامي با يكديگر مي باشد.

7 ـ هـدف مـشـتـرك: تمامي مسلمانان داراي هدف مشترك (اعتلاي كلمه توحيد) در سرتاسر جـهـان هـسـتند. بنابراين بايد هم صدا، هماهنگ و همراه در تحقق اين هدف مقدس تلاش كنند و آواي وحدت سر دهند.

8 ـ مـنافع مشترك: هركدام از جوامع اسلامي توانمندي ها، استعدادها و منابع غني روزميني و زيـرزمـيـنـي خـاص بـه منطقه خود را دارند. ارتباط تنگاتنگ آنها منافع مشترك عظيمي را ايـجـاد مـي نـمـايـد كـه بهره برداري از آنها به نفع تمامي مسلمانان و جوامع اسلامي مي باشد.

9 ـ دشـمـن مـشـتـرك: امـروز جامعه مسلمانان از سوي سلطه جويان و غارت كنندگان جهاني مـورد شديدترين و بي رحمانه ترين حملات نظامي، امنيتي و فرهنگي قرار دارند، آنان بـا انـواع حـيـله هـا و بـهـره گـيـري از شـيوه ها و ابزارهاي مختلف، به غارت خود تداوم بخشيده اند. بنابراين مسلمانان وظيفه دارند براي مقابله با دشمن مشترك چاره جويي كرده و بـا هـماهنگي و اتخاذ تصميمات صحيح از چنگال قدرت هاي فزون طلب همچون آمريكا و اسرائيل رهايي يابند.

10 ـ ارزش هاي مشترك: عقايد، سنن، شعائر و ارزش هاي اسلامي مشترك، تمامي مسلمانان را در سـرزمـيـن هـاي دوردسـت بـه هـم پيوند مي دهد، به گونه اي كه هر مسلماني عضوي انـكارناپذير از مجموعه امت اسلام است و هر سرزميني از (دارالاسلام) را همچون وطن خود و دياري آشنا احساس مي كند.

بـديـهـي اسـت بـراي دسـتـيـابـي بـه وحـدت و عـزت اسـلامـي، بـايـد عـوامـل بـازدارنـده و زيـانـبـخـش جوامع اسلامي را شناسايي كرده، همگان را بر آن آگاه سازيم.