بازگشت

حق مداري


حـق مـداري از ديـگـر عـوامـل عـزتـمـندي است و قرآن كريم كساني را كه حامي حقّند و تمام مـشـكـلات را در ايـن راه بـه جـان مـي خـرنـد و بـا آغـوش بـاز بـه اسـتـقبال پيامدهاي دفاع از حق مي روند، (رِبّي) مي نامد. رِبّي يعني كسي كه پيوندش با خداوند محكم باشد و ارتباط ناگسستني با او داشته باشد:

و كـأيـنّ مـِنْ نـَبـي قـاتـَل مـَعـَهُ رِبـّيـّونَ كـثـيـر فـمـا وَهـنـُوا لمـا اصـابـهـم فـي سبيل اللّه و ما ضعفوا و مااستكانوا و اللّه يحب الصابرين؛ (احقاف / 13 ـ 14)

و چـه بـسـا بـودنـد پيامبراني كه مردان الهي فراواني به همراه آن ها جنگيدند. آنها هيچ گاه در برابر آن چه در راه خدا به آنها مي رسيد سست نشدند و ناتوان نگرديدند و تن به تسليم ندادند و خداوند استقامت كنندگان را دوست دارد.

حق مداري ايستادگي در موضع حق و چرخش بر محور حق است و حق مداران چون بر موضع حق خـويـش مـستقيمند و خداوند نيز باران لطف و رحمتش را بر آنان فرو مي فرستد، دلگرم، مـحـكم با صلابت به راه خويش ادامه مي دهند نه نگراني دارند نه اضطراب و در قاموس زندگي آن ها دلهره نيست كه قرآن مي فرمايد:

ان الذيـن قالوا ربنا اللّه ثم استقاموا فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون - اولئك اصحاب الجـنـة خـالديـن فـيـهـا جـزاء بـمـا كـانـوا يـعـمـلون [1] (ال عمران / 146)

هـمانا كساني كه گفتند ربّ ما الله است سپس استقامت كردند پس نه ترسي بر آنهاست و نـه انـدوهـي آنـان اهل بهشتند و جاودانه در آن مي مانند اين پاداش اعمالي است كه انجام مي دادند.

جـالب ايـن جـاسـت كـه در روايـتـي اين استقامت به استقامت بر ولايت امام علي عليه السلام تـفـسـيـر شـده اسـت [2] كـه سـمـبل حق است؛ يعني استقامت بر توحيد و ولايت كه ارزش است.

در حديثي آمده است:

شخصي خدمت پيامبر اكرم صلي اللّه عليه و آله عرض كرد: (أَخْبِرْني بِأَمرٍ اَعتَصِمُ بِه؛ دسـتـوري بـه مـن ده كـه بـه آن چـنـگ زنـم و در دنـيـا و آخـرت اهـل نـجـات شـوم) پـيـامـبـر صـلي اللّه عـليـه و آله فـرمـود: (قـُل رَبِّيَ اللّهُ ثـُمَّ اسْتَقِمْ [3] ؛ بگو پروردگار من اللّه است و بر اين گفته پايدار باش).

مـقـاومـت بـر موضع حق نه تنها مايه عمران آخرت كه مايه آبادي اين جهان نيز هست ريزش الطاف حق در اين جهان نيز مديون مقاومت بر ايمان است:

وَ اَن لَوِ استَقامُوا عَلي الطّريقَةِ لاسقَيناهُم ماءَ غَدَقا [4] ؛

و اگـر آن هـا (جن وانس) بر طريقه ايمان استقامت ورزند ما آن ها را با آب فراوان سيراب مي كنيم.

آن جا كه آب فراوان باشد همه چيز فراوان است بنابراين معناي اين كلام حق آن است كه آن ها را مشمول انواع نعمتها قرار مي دهيم.

(خـواص) بايد مقاومت را از پيامبر عالي قدر اسلام بياموزند در سنگر حق بايستند و در بـرابـر كـوه مـشـكـلات خـم بـه ابـرو نـيـاورنـد كـه مـقـاومـت در صـراط مـسـتـقـيـم ارزش تحمل اين همه را دارد.

فاستقم كما أمرت و من تاب معك... [5] .

پـس همان گونه كه فرمان يافته اي بايد تو و آنان كه به همراهت بازگشت به سوي خداوند كرده اند استقامت ورزي.


پاورقي

[1] آل عمران 3 آيه 146.

[2] تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 11.

[3] روح البيان، ج 8، ص 254.

[4] جن 72 آيه 16.

[5] هود 11 آيه 112.