پـيـامـبـر اسـلام بـا آوردن آييني نو كه براساس ايمان به خدا استوار بود، سنت شهادت راپـي ريـزي كرد و به گواهي تاريخ، عامل بسياري از پيروزي هاي بزرگ مسلمانان، اسـتـقبال آنان از شهادت در راه خدا به خاطر پيروزي حق بود. اما پس از درگذشت پيامبر، در اثـر انـحـراف حـكـومـت اسـلامي از مسير اصلي خود، گسترش فتوحات و سرازير شدن غـنـايم به مركز خلافت و عوامل ديگر، كم كم مسلمانان روحيه سلحشوري را از دست دادند و بـه رفاه و آسايش خو گرفتند، به طوري كه هر كس به هر نحوي قدرت را در دست مي گـرفـت، مردم از ترس از دست دادن زندگي آرام و گرفتار شدن در كشمكش هاي اجتماعي بـه راحـتـي از او اطـاعـت مـي كـردند، و ستمگراني كه به نام اسلام بر آن مردم حكومت مي كـردنـد، از ايـن روحيه آنان استفاده مي كردند و هر چه از عمر حكومت بني اميه مي گذشت، ايـن وضـع بـدتـر مـي شـد تـا آنكه در اواخر عمر معاويه و آغاز حكومت يزيد به اوج خود رسيد.

قـيـام امـام حـسين (ع) اين وضع را دگرگون ساخت و سنت شهادت را در جامعه اسلامي زنده كـرد. حـسـيـن (ع) بـا قيام خود، پرده از روي زندگي آلوده و پست مسلمانان برداشت و راه نويني پيش پاي آنان گذاشت كه در آن سختي هست، حرمان هست، اما ذلت نيست.