بازگشت

رابطه ارزشها و قداستها و حرمتها


در قـرآن و روايـات مـعـصـومـان (ع) روي اركـان و عـوامل تأثير گذار در رفتار و اعمال انسان عنايت ويژه اي شده و قداست خاصي به حسب مراتب آنان براي اركان و عوامل در نظر گرفته شده است.

از نـظـر قـرآن، ماه رمضان و شب قدر مقطع زماني بسيار مبارك و مقدس است و به همين جهت برنامه ويژه اي در آن تعبيه شده است.

براي مسجدالحرام قداست و اعتبار ويژه اي در نظر گرفته شده و به همين جهت براي آن، حريم و حرمتي پيش بيني گرديده است.

بـراي خـانـه كـعـبـه دو نوع حريم پيش بيني شده يكي محدوده مسجدالحرام و ديگر محدوده حرم كه شعاع خاصي به عنوان حرم تعيين شده است.

براي مؤمن اعتبار و ارزش خاصي در نظر گرفته شده؛ در روايت دارد:

نـَظـَر النـبـي (ص) الي الكـعـبـة فـقال مرحبا بك من بيتٍ ما اعظمَكَ و اَعَظَمَ حرمتكِ واللّه أنَّ المُؤْمِن أعْظَمُ حُرْمَةً مِنْكَ عِنْداللّهِ عزوجل لِأنَّ اللّه حَرم منك واحدة و من المؤمن ثلاثه: دمه و ماله و أنْ يَطُّن به ظَنَّ السوءِ. [1] .

پـيـامـبـر(ص) به كعبه نگاه كرد و فرمود چه قدر خدا به تو عظمت و حرمت داده، به خدا قـسـم حـرمـت مـؤمـن از تو بزرگتر است؛ زيرا خداوند از تو يك چيز را محترم شمرده و اما خون، مال و سؤظن به مؤمن را حرام دانسته است.

در ايـن روايـت حـرمـت مؤمن از حرمت كعبه بالاتر شمرده شده است. با همين قياس مي توان گفت حريمي كه براي مؤمن در نظر گرفته شده سخت تر و حساستر است يعني اگر در مـورد مـسـجدالحرام ورود كافر به محدوده حرم ممنوع است، ورود افراد با عذر شرعي به مـسـجـد الحـرام ممنوع مي باشد. براي طواف خانه كعبه هم لباس و هم بدن بايد پاكيزه بـاشـد، و هـم وضـو لازم اسـت. بـا هـمـيـن نـسـبـت مؤمن حريم سنگين تر و آداب و بايدها و نـبـايـدهـاي بـيـشـتـري دارد. بـر هـمـيـن اسـاس پـيـامـبـر (ص) در ذيل كلام مي فرمايد:

خداوند تجاوز به مال وخون و عرض مؤمن را حرام دانسته است؛ لذا در مورد انسانهاي مؤمن و مسلمان چند اصل بايد مدنظر باشد از جمله حرمت سوء ظن، و بدگماني، تجسس، غيبت و ورود در محدوده شخصي آنها و...

در نـگـرش ديـني، رهبري امت از جايگاه و قداست ويژه اي برخوردار است و مسلّماً به لحاظ اهميت و نقش آن، حرمت و قداست رهبري از قداست و حرمت مؤمن و كعبه بالاتر است و به همين نـسـبـت بـايـد گـفت حريمي كه براي رهبري درنظر گرفته شده دقيق و حساس تر است. ايـنـكـه قـرآن بـه مـسـلمـانـان دسـتـور مـي دهـد: (لا تـَرْفـَعـُوا اَصـْواتـَكـُمْ فـَوقَ صـَوْتِ النَّبيّ). [2] .

صداي خود را فراتر از (صداي پيامبر (ص) نكنيد) نشان از ضرورت رعايت احترام و ادب و حريم پيرامون عالي ترين مقام جامعه است.


پاورقي

[1] بحار، ج 72، ص 147.

[2] سوره حجرات، آيه 2.