1 ـ احـزاب، هـويـت اجـتماعي مبتني بر ساختار جامعه ايران را نداشتند و نتوانستند پايگاه اجـتـمـاعـي مستحكم و مستمري مبتني بر نظرات يكي از اقشار و طبقات جامعه براي خود به دست آورند.

2 ـ اغـلب احـزاب ايـران، ايـدئولوژي مـنـظـم كـه بازگو كننده خواسته هاي مادي و معنوي اقشار جامعه باشد، را دارا نبودند. در نتيجه با شكست مواجه گرديدند.

3 ـ تـأثـيـرپـذيـري احـزاب از انـديـشـه هـاي سـيـاسـي غـرب از ديـگـر عـوامـل نـاپـايـداري و شـكـسـت احـزاب سـيـاسـي در ايـران مـي بـاشـد. عـده اي از تـحـصـيل كرده هاي خارج از كشور به فكر تأسيس احزابي همانند احزاب غرب در ايران افـتـادنـد اما چون اين حزب ها با فرهنگ، دين و روحيات مردم ايران هماهنگي نداشت، موفق نشدند.

4 ـ وابـسـتـه بـودن بـعـضـي از ايـن احـزاب بـه قـدرت هاي استعماري و خارجي از ديگر دلايل ناپايداري احزاب در ايران مي باشد.

5 ـ مـحـدود بـودن گـسـتـره فـعـاليـت احـزاب نـيـز ديـگـر دليل ناپايداري احزاب در ايران است. بيشتر اين حزب ها فقط در محدوده شهرهاي بزرگ يا حتي فقط در پايتخت متمركز بودند و فعاليت مي كردند و لذا نتوانستند در جامعه موفق شوند.

6 ـ منسجم نبودن تشكيلات، كمبود امكانات، رشد سازمان ها و احزاب در شرايط بحراني و مـقـطـعي بودن، جاه طلبي و طمع افراد براي دست يابي به قدرت، فقدان انديشه و نـظـريـه سـياسي و اجتماعي مطابق با مقتضيات جامعه ايراني، اختلاف و نفاق ميان سران احزاب و ايجاد انشعابات از ديگر دلايل ناپايداري و شكست احزاب در ايران است.

12 ـ سـركـوب هـر نـوع مـخـالفـت تـوسـط رژيـم حـاكـم نـيـز ديـگـر دليـل شـكـسـت احـزاب ايـران اسـت. شـاه حـاضـر نبود هيچ گروه و دسته اي به هر اسم و عنواني جدا از منافعش به فعاليت بپردازد و ساواك هرگونه صدايي را در نطفه خفه مي كرد.

13 ـ بـهـا دادن بـيـش از حـد بـه مبارزه بدون پشتوانه عقيدتي هم سبب شكست احزاب است. گـروه هـايـي كـه بـه عـمـليـات مـسـلحـانـه مـي پـرداخـتـنـد، ايـن حـركـت را تـنـهـا راه مقبول بر عليه رژيم مي دانستند و به جاي پرداختن به ايدئولوژي و مرامنامه بيشتر به تحريك احساسات و عواطف براي مبارزه با رژيم مي پرداختند.

14 ـ حـاكميت استعمار نيز ديگر دليل شكست احزاب است. استعمار عملاً مانع از رشد ريشه اي و پـا گـرفـتـن احـزاب واقـعـي در ايـران گـرديـد و سعي نمود گروه هاي سياسي را بيشتر به خود وابسته سازد.

15 ـ نـداشـتـن رهـبـري آگـاه و بـصـيـر نـيـز مـهـم تـريـن دليل شكست احزاب در ايران بوده است. [1] .