بـررسـي نقادانه نظام حزبي و كاركرد عملي احزاب در جوامع مختلف حكايت از آن دارد كه به رغم وجود محاسن زياد در تحزب معايب زيادي از ناحيه احزاب بر نظام سياسي عارض مي گردد كه مهم ترين آنها به اختصار در موارد زير خلاصه مي شود.

1 ـ محدود كردن آزادي ها

از آنجايي كه اعضاي حزب خود را ملزم به رعايت اساسنامه و مرام نامه هاي حزب مي كنند، هـمـواره افكار و انديشه هاي خود را تابعي از تفكرات سياسي و موانع حزب مي دانند در نتيجه اين امر به طور قهري انتخاب خود را در چارچوب انتخاب حزبي قرار مي دهند. بر ايـن اسـاس فـرديـت افـراد، آزادي تـفكر و استقلال رأي و به تبع آن رشد فكري افراد جامعه محدود مي گردد.

2 ـ آسيب پذيري همگرايي ملي وحدت مذهبي

اگـر جـامـعـه پـذيـري سـيـاسـي در افراد جامع شكل نگرفته باشد، افراد و شهروندان سـيـاسـي كـشـوري كـه در آن فـعـاليـت احـزاب آزاد اسـت چـون بـه طـور قـهـري در مـقـابـل هـم صف آرايي و جبهه بندي مي نمايند، رقابت بر سر منافع حزبي، نزديكي و يـكـدلي افراد جامعه را تحت الشعاع قرار داده و در گذر زمان وحدت ملي و حتي در مواردي بـه دليـل سـيـاسي شدن امور، همگرايي مذهبي را در معرض خطر جدي قرار مي دهد. وقوع قتل هاي پي در پي در كشوري نظير پاكستان از سوي احزاب فرقه گرا شاهد عيني بر اين مدعاست.

3 ـ سياست زدگي و مقدم داشتن منافع حزبي بر منافع ملي و جمعي

هـر يـك از احزاب جامعه براي دست يابي به اهداف خود در گذر زمان تبليغات منفي عليه احـزاب مـخـالف را در دستور كار خود قرار مي دهند، در نتيجه اين امر به تدريج همه امور اجـتـمـاعـي نـظـيـر قـوانـيـن، مـصالح اجتماعي و... از سوي اعضا و هواداران احزاب با عينك سـيـاسي مورد بررسي قرار مي گيرد و در نتيجه در بلند مدت منافع حزبي بر منافع ملي مقدم مي گردد.

4 ـ حفظ تشكيلات حزب مقدم بر تحقق اهداف آن مي گردد.

5 ـ انحصارطلبي

از آنـجـايـي كـه احزاب آزادي و فرديت افراد را محدود مي كنند، اعضا و هواداران حزب حفظ تـشكيلات حزبي و تحقق آرمان هاي سازماني و حزبي خود را بر آموزه ها و تعاليم الهي، ايـدئولوژيـك و حـتـي در اغـلب مـوارد بـر مـنـافـع مـلي مـقـدم مـي دارنـد. ايـن امـر چـشم و عـقل اعضا و هواداران حزب را كور كرده و خشونت طلبي و برخوردهاي فيزيكي با رقبا را در پي خواهد داشت. در واقع يكي از آثار مخرب احزاب، رواج باندبازي و تفكر باندي در جـامـعـه و تـربـيـت افـراد انـحـصـار طـلب اسـت كـه احـزاب نـوع ليـبـرال دمـكـراسـي غـربـي، تـحـمـل پـذيـري شـهـرونـدان را زايل مي گرداند.