واژه اصـلاح و مـشـتقات آن 180 مرتبه در قرآن به كار رفته است. قرآن گاه اصلاح را بـه عـمـل نـسـبـت مـي دهـد: (فـليـعـمـل عـمـلا صالحا) (كهف / 110) و گاه به خود انسان: (والصـالحـيـن مـن عـبادكم و اماءكم) (نور / 32). همچنين قرآن كريم گاه اصلاح ميان دو فـرد را مـطـرح مـي كـنـد (اصـلاح ذات البـيـن) گـاه در محيط خانوادگي، و گاه در مورد اصـلاح فـرد (خود سازي). اصلاح فردي در تعاليم انبياء، مقدم بر ديگر موارد اصلاح اسـت؛ يـعني در مرحله اول افراد بايد خود را بسازند و صالح شوند تا بتوانند اصلاح كـنـنـد. آيـات دلالت كـنـنـده بـر تـقـوا، مـبـارزه بـا نـفـس، رعـايـت عـدل و انـصـاف و اجـتـنـاب از گـنـاهـان در ايـن راستا قرار دارد، چه اگر فرد خود ساخته نـبـاشـد، ولي بـه ديـگـران تـوصـيـه كـنـد يـا درصـدد اصـلاح ديـگـران بـاشـد، مـشـمـول ايـن آيه است: (اتأمرون الناس بالبرّ و تنسون انفسكم) (بقره / 44) و نيز: (لِمَ تقولون ما لاتفعلون) (صف / 2).

از امـام عـلي (ع) نـقـل شـده اسـت: (مـن اصلح ما بينه و بين اللّه اصلح اللّه ما بينه و بين النـاس و مـن اصـلح امر آخرته اصلح اللّه امر دنياه) و نيز: (من اصلح سريرته اصلح اللّه عـلانـيته و من عَمَلَ لدينه كفاه اللّه اَمْرَ دنياه و من احسن فيما بينه و بين اللّه احسن اللّه ما بينه و بين الناس.)

و گاه اصلاح مربوط به محيط بزرگ اجتماعي است كه اكنون مورد بحث ما است.