چون در اين مباحث، مقصود تحليل و نقد نظريه جلال الدين، درباره بهره برداري جوامع اسلامي از داستان كربلاست، لذا از تفصيل بيشتر در جزييات عناصر شخصيت حسين و داستان بي نظيرش خودداري مي كنيم. به طور اختصار، كسي كه از وضع روحي و زندگي اين پيشواي ربّاني اطلاع پيدا كند، نامي جز جلوه ديگري از علي بن ابي طالب نمي تواند براي او پيدا كند.

ما در انعكاس شخصيت اين بزرگوار در جوامع اسلامي معاصرش، به دو جمله از معاويه و وليدبن عتبه قناعت مي ورزيم.

موقعي كه معاويه درباره حسين به فرزندش يزيد هشدار مي دهد، اين جمله را مي گويد:

حسين احب الناس الي الناس. [1] .

«حسين محبوب ترين مردم نزد مردم است.»

وقتي كه وليدبن عتبه، والي يزيد در مدينه، اطلاع پيدا مي كند كه حسين به عراق رسيده است، به عبيداللَّه بن زياد مي نويسد: حسين به عراق روي آورده است. او فرزند فاطمه و فاطمه دختر پيغمبر است. بترس از آن كه كمترين ناگواري به او برساني، و اگر با او بدرفتاري كني، مردم به تو و قبيله ات مي شورند و هيچ كس از خاصه و عامه تا ابد آن را فراموش نخواهند كرد. [2] .