يكي از اساتيد و انديشمندان بزرگ مي گفت: «تا آخرين نفر از اولاد آدم، پاي به اين دنيا نگذارد و آخرين رأي و نظر خود را نگويد، نمي توان گفت كه آنچه بايد گفته شود، گفته شده و سخن همين است و جز اين نيست.» و يا به قول معروف، «همه چيز را همگان دانند و همگان هنوز از مادر زاده نشده اند» پس لازم است كه در خاتمه از همه ي دانشوران و پژوهشگران و كساني كه اين كتاب را


مي خوانند، بويژه مداحان محترمي كه اهل معرفت و مطالعه هستند، با تقديم سپاس و احترام، و التماس دعا خواسته باشيم كه هر گونه انتقاد يا پيشنهادي را كه نسبت به هر بخش كتاب داشتند به صورت مكتوب به آدرس ناشر ارسال كنند تا به دست نگارنده برسد و در تكميل يا اصلاح كتاب به كار گرفته شود.

از آنجا كه نويسنده خود عمري، افتخار و توفيق مداحي امام حسين عليه السلام را داشته است، نيك مي داند كه تحمل برخي از اين تحريفات براي بعضي هم چنان هم آسان نخواهد بود و با توجه به اينكه در اين كتاب بيش از هفتاد تحريف، كه بسياري از آنها هم معروف و مشهور است، مطرح و رد شده است، ترس آن است كه تحمل اين همه، آن هم يكجا براي برخي سخت باشد. مثل اينكه خبري يا روضه اي را صدها بار گفته اند و خوانده اند و نوشته اند و اكنون همان روضه به صورت تحريف شده اش، يا با صداي گيرا و پر سوز و حال آقايان در صدها نوار ضبط و توزيع شده و يا به نام بعضي از آنها در كتابهايشان با قلمي صديق و صميمي، منتشر شده است، حال با خواندن اين كتاب، اگر چه بعيد است اما محال نيست كه برخي از آنان تصور كنند كه اين كتاب براي شخصيت علمي و فرهنگي آنان به نوعي، توهين را به ارمغان آورده است!

اما بايد يادآوري كرد كه اين تصور هرگز نمي تواند صحيح باشد. چرا كه اگر هم ما اين كتاب را نمي نوشتيم، بالاخره بسياري از مردم بويژه اهل فكر و فرهنگ، اين تحريفات را مي فهميدند و مي فهمند. و چه بسا كه هنگام شنيدن اين اخبار ساختگي از كسي يا هنگام خواندن آنها در كتابي، از گوينده و نويسنده ي آنها دل آزرده مي شدند و شايد هم در خلوت خود به فكر و فرهنگ آنها مي خنديدند.

حال با خواندن اين كتاب، لازم است براي احتياط، دست از گفتن و نوشتن اين اخبار بردارند و لااقل براي حفظ آبروي شخصي خود از اشاعه ي اين اخبار دوري جويند. بايد افزود كه بيشتر اين اخبار جعلي بسيار پيشتر از اين در كتاب لؤلؤ و مرجان، حماسه ي حسيني... انتشار يافته است و ما تنها حدود بيست و پنج خبري را كه در طول بيست سال گذشته، تحريفي و ساختگي بودن آنها برايمان مسلم شده بود، بر آثار گذشته افزوده ايم و بعدها نيز هنگام مطالعه ديده ايم كه پژوهشگران زيادي پيش از ما به ساختگي بودن بسياري از آنها پي برده و در آثار خود، آنها را نقد و رد كرده اند. [1] .

اما از آنجا كه خود نيز عمري به بلاي اين تحريفات گرفتار بوده ام انصاف را كه سخت و دشوار


است كه مداحي، عمري را با اين تحريفات مداحي كرده باشد و اينك پس از آنكه روزها دست از كار خود كشيده و شبها رنج بي خوابي را، آن هم تنها براي خدا و رضاي حضرت حق، به خود پذيرفته، تا توانسته است صدها عبارت عربي از مقاتل و صدها بيت شعر را حفظ كند و عمري آنها را در حافظه خود نگهدارد، و حال بايد بيايد به حكم شرع و عقل دست از همه ي آنها بشويد. اما براي ذاكران حسيني و مداحان فرهيخته كه صميميت و صفاي دل از شاخصه هاي مهم و پرارزش آنان است، هرگز سخت و دشوار نخواهد بود و با عنايت به ارادت تحسين برانگيز و عشق غيوري كه به امام حسين عليه السلام و عاشورا دارند، بايد اميدوار بود كه از اين اثر ناچيز، كه نسبت به ساحت مقدس حسيني شايسته ي ذكر نيست، بگرمي و خلوص استقبال كنند و اين حقير را نيز در مجالس حسيني خود، كه آكنده از عطر عشق و عاشورا و تربت پاك كربلاست، فراموش نكنند و اين نويسنده ي ناچيز را از خود بدانند و به عنوان ذاكري كوچك در جمع عارفانه و عاشورايي خود بپذيرند.