گريه ترجمان دل

مي گويند اگر امام حسين عليه السلام روز عاشورا پيروز شد، چرا آن روز را جشن نمي گيريم؟ چرا گريه مي كنيم؟ آيا اين همه گريه در برابر آن پيروزي بزرگ براي چيست؟ گريه، زبان صادق و طبيعي شوق و اندوه و درد و عشق يك انسان است. گريستن تجلي طبيعي يك احساس و حالتي جبري و فطري از يك رنج، يك شوق يا اندوه مي باشد. يكي از دانشمندان غرب مي گويد: «انساني كه هرگز نمي گريد و گريستن را نمي داند، احساس انساني را فاقد است».

مگر نه اشك زيباترين شعر و بي تاب ترين محبت و پرگدازترين ايمان و تب دارترين احساس و خالص ترين «گفتن» و لطيف ترين «دوست داشتن» است كه همه در كوره يك دل به هم آميخته و ذوب


شده و قطره اي گرم شده اند به نام اشك؟ مگر نه، قلب، قالب اشك است و اشك در قلب شكل مي گيرد و لذا اشك شبيه قلب است:



اي بسا قلبهاي سوزاني

كه زبان راز آن نگويد باز



ليك آن ديدگان نوراني

راز دلداده مي كند ابراز



گريه ترجمه دل است. مثلا كسي كه عزادار است و مرگ عزيزي قلبش را مي سوزاند، بايد گريه كند. وقتي كه دلش ياد از او مي كند و زبانش سخن از او مي گويد، چشمش نيز با او همدردي مي كند، مگر چشم از زبان صادقانه تر سخن نمي گويد؟!



از من مپرس كاتش دل در چه غايت است

از آب ديده پرس كه او ترجمان ماست



اشك چشم نشانه رقت قلب است. كسي كه از صحنه دلخراش منقلب نمي شود، تا اشك تأثر بريزد و نيز از حقيقت و جلوه زيبائي لذت نمي برد، تا اشك شوق جاري گرداند، از قلب سليم و روح متعادل برخوردار نيست.

اميرمؤمنان علي عليه السلام مي فرمايد:

«خداوند متعال، افرادي را كه به هنگام استماع قرآن تحت تأثير قرار نمي گيرند و از شنيدن آيات مربوط به قيامت تعجب نمي كنند، و خنده مي نمايند، مورد سرزنش قرار مي دهد و مي فرمايد: (تضحكون و


لا تبكون)».

و نيز فرموده: «بكاء العيون و خشية القلوب من رحمة الله تعالي» [1] .

چنانكه «جمود عين» و محروم بودن از اشك و گريه از خوف خدا، نشانه قساوت قلب و شقاوت معرفي شده است.

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:

«من علامات الشقاء: جمود العين، قسوة القلب...» [2] .

در مقابل آن دسته از مومناني كه بصيرتي روشن، قلبي رؤوف و احساسي پاك و شفاف دارند، در زبان قرآن كريم با جمله (يبكون و يزيدهم خشوعا) و (سجدا و بكيا) مورد ستايش قرار گرفته اند. قهرا اين نوع افراد در برابر عظمت مردان خدا اشك شوق و به خاطر مظلومت آنان هم، اشك غم و اندوه از چشم خود جاري مي كنند.