واژه «آب» در حادثه عاشورا، نقش آفرين و يادآور صحنه هاي تلخ و شيرين فراواني است؛ زيرا با شنيدن لفظ آب، گاهي شنونده به ياد لب تشنه سيدالشهدا (ع) و ياران باوفايش مي افتد، گاهي به ياد ايثار و فداكاري قمر بني هاشم، سقاي لشكر، و گاهي به ياد فرياد «العطش» كودكان. از سوي ديگر با شنيدن اين كلمه به ياد بزرگواري و جوان مردي امام حسين (ع) در سيراب كردن سپاه تشنه دشمن مي افتد.

در هر صورت، مسأله آب در فرهنگ عاشورا از جهات گوناگون، يادآور نهايت شقاوت و بي رحمي سپاه دشمن و مظلوميت امام حسين (ع) و ياران باوفايش است. از اين رو، آب، موضوع برخي از احكام شرعي شده است؛ مانند استحباب ياد امام حسين (ع) پس از نوشيدن آب، غسل با آب فرات و برداشتن كام نوزاد با آب فرات.

بي شك، مهم ترين فلسفه و حكمت اين احكام، يادآوري صحنه هاي گوناگون واقعه عاشورا و حفظ و استمرار آن است.