بازگشت

چكيده


عزاداري از مصاديق بارز شعائر است كه به تعظيم آن در روايات بسياري سفارش شده است. و علي رغم ديدگاه مخالفان عقايد شيعي مبني بر نامشروع بودن و مكروه بودن گريه بر درگذشتگان، گريه بر امام حسين عليه السلام امري پسنديده دانسته شده است.

با اين كه مخالفان، گاه از موضع شرعي و گاه از موضع سياسي و گاه عرفاني به تقبيح عمل شيعه پرداخته، آن را بدعت شمرده اند؛ امّا نصوص معتبري از سنت و سيره نبوي در دست است كه نشان مي دهد ماجراي گريه و عزاداري شيعه براي امام حسين عليه السلام علاوه بر آن كه ثبوتاً، حق و مطابق با سمت و سوي اسلام است، اثباتاً نيز فوايد بسياري را نصيب دين و دينداري كرده است.

كليدواژه ها: عزاداري، بدعت، گريه، شعائر الهي، وهابيت، عرفا.

گريه و عزاداري براي سيّد و سالار شهيدان، حضرت ابا عبداللَّه الحسين عليه السلام ريشه در همه ابعاد اسلام دارد. اين سنّت شگفت و روحمند، اگر چه در ميان شيعيان، رواج و اعتبار بيشتري دارد، اختصاص به مذهب خاص و نصوص ويژه اي ندارد؛ زيرا از لابه لاي متون كهن و نصوص اوّليه و فتاواي عالمان مذاهب مختلف، مي توان براي آن حجّت آورد. در اين جا به احاديث و اخباري كه در كتب شيعي آمده است، نمي پردازيم؛ زيرا براي اثبات موضوعي مربوط به مذهبي خاص، نمي توان و نبايد به منابع آن مذهب اكتفا كرد. گذشته از اين، روايات مربوط به صحّت و صواب گريه بر سيّدالشهدا از طريق مذهب اماميه، در مجموعه هاي مختلفي گرد آمده است و نيازي به تكرار آنها در اين مختصر نيست. آنچه در اين مختصر، وجهه اهتمام نويسنده است، ردّ «بدعت انگاري عزاداري براي امام حسين عليه السلام» است. در اين باره مي توان از نقطه هاي دور آغاز كرد و مثلاً از «فوايد گريه» و «آثار عزاداري» نيز سخن گفت؛ امّا مي كوشيم از نزديك ترين منزل، به سوي مقصد ره بسپاريم و پاره اي از مقدّمات را، كه در جاي خود ضروري نيز هست، رها مي كنيم.