بازگشت

وصيت امام حسين پيش از ترك مدينه


حسين بن علي عليه السلام پيش از ترك مدينه، مكتوبي را به عنوان وصيت مرقوم داشتند كه بسيار معروف است. حضرت انگيزه و هدف خود از قيام عليه حكومت فاسد يزيد را چنين بيان مي دارند: «و اني لم اخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظلما و انما خرجت لطلب الاصلاح في امة جدي صلي الله عليه و آله و سلم. اريد أن آمر بالمعروف و انهي عن المنكر و أسير بسيرة جدي و أبي علي بن ابيطالب. فمن قبلني بقبول الحق الله أولي بالحق و من رد علي هذا أصبر حتي يقضي الله بيني و بين القوم و هو خير الحاكمين» [1] : «بدرستي كه خروج من بر يزيد براي ايجاد فتنه و فساد و يا براي سرگرمي و خودنمائي نيست؛ بلكه خروج من براي اصلاح امور امت جدم رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم است. من اراده كرده ام كه امر به معروف و نهي از منكر نموده و از سيره ي جدم و پدرم علي بن ابيطالب عليه السلام پيروي كنم. اگر كسي دعوت به حق را پذيرفت پس خداوند سزاوارتر به قبول آن است و اگر كسي آن را نپذيرفت، من صبر خواهم كرد تا خداي متعال ميان من و اين جماعت داوري كند و او بهترين حكم كنندگان است».

روايت است كه امام حسين عليه السلام چون بسوي عراق حركت نمود؛ ام سلمه زوجه ي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم را طلب كرد. كتابها و وصايايي را كه به همراه داشت، به رسم امانت به او سپرد. هنگامي كه حضرت علي بن الحسين عليه السلام از سفر كربلا بازگشت، ام سلمه آن كتابها و وصايا را به آن حضرت داد. [2] .

امام حسين عليه السلام روز يكشنبه 28 رجب سال 60 هجري از مدينه بسوي مكه حركت كرد و شب جمعه در حاليكه سه شب از ماه شعبان گذشته بود، وارد مكه گرديد. آن حضرت پس از چهار ماه و پنج روز اقامت در مكه معظمه - از شعبان تا پايان ذيقعده - در روز سه شنبه هشتم ذيحجه، مصادف با روز ترويه، از مكه بسوي عراق حركت كردند. [3] .


حركت امام در حالي بود كه به ايشان خبر رسيد يزيد لشكري را به فرماندهي عمرو بن سعيد بن عاص به مكه گسيل داشته، او را اميرالحاج قرار داده و به او تأكيد كرده كه هر جا حسين را بيابد، بي درنگ او را به شهادت برساند. [4] .

از طرف ديگر، امام مطلع شده بود كه 30 نفر از مزدوران يزيد، جهت ترور ايشان به مكه عازم شده اند. [5] اين نكته نيز قابل توجه است كه مردم حجاز با اهل بيت عليهم السلام دشمني ديرينه داشتند و نسبت به ساحت مقدس علوي بي حرمتي مي كردند؛ بطوريكه امام چهارم فرموده بودند: «ما در مكه و مدينه حتي 20 نفر هم دوست و طرفدار نداريم» [6] .

بهر حال هنگامي كه امام از توطئه ي يزيد مطلع شد، براي حفظ حرمت خانه ي خدا، تصميم به خروج از مكه مكرمه گرفت. [7] فرزندان و برادران و برادرزادگان و اكثر اهل بيت عليهم السلام بجز محمد بن حنفيه، در اين سفر امام را همراهي مي كردند. [8] . [9] .


پاورقي

[1] مقتل خوارزمي ج 1، ص 188 - مقتل عوالم، ص 54.

[2] کافي، ج 1، ص 304.

[3] انساب الاشراف ج 3، ص 160 - تاريخ طبري ج 6، ص 176 - بحارالأنوار، ج 44، ص 336 - ارشاد شيخ مفيد، ص 183.

[4] مقتل الحسين مقرم، ص 165.

[5] تظلم الزهراء، ص 153.

[6] شرح نهج‏البلاغه‏ي ابن ابي‏الحديد ج 4، ص 104.

[7] حياة الامام الحسين عليه‏السلام ج 3، ص 16.

[8] ارشاد شيخ مفيد ج 2، ص 34.

[9] در خصوص علت نيامدن عده‏اي از بني‏هاشم با امام عليه‏السلام، توضيحاتي را در فصل سوم داده‏ايم.