پس از طي راه هاي مسالمت آميز، نهايتا وقتي امام مي بيند كه دشمن مي خواهد او را خوار كند، بنا به مفروض مقاله كه حضرتشان فردي انقلابي و سازش ناپذير بوده اند، اكنون ديگر در روز عاشورا اعلام فرمود كه «الا و ان الدعي و ابن الدعي قد ركزني بين اثنتين، بين السلة و الذلة، هيهات منا الذلة» اي مردم، آگاه باشيد كه زنازاده پسر زنازاده مرا بين دو چيز مخير كرده است، كشته شدن با شمشير، يا خواري، دور باد از ما خواري [1] و فرمودند كه «خدايا من حجت را تمام كردم و اين گروه را از سرانجام بد بيم دادم و اكنون با اين ياران اندك، در برابر اين دشمن فزون از شمار ايستاده ام وبا آنان كارزار خواهم نمود. [2] .

پس اگر امام تن به شهادت خود و اصحاب شريفشان دادند، تنها وقتي بود كه در حد بسيار فراواني از خود انعطاف نشان داده و از هر طريق ممكن (استدلال، تحريك عواطف و...) براي جلوگيري از واقعه به شكلي كه رخ داد، اقدام نمودند، ولي از آن طرف دشمن تا حد قساوت، سختگيري و لجاجت به خرج داده و جز به تسليم امام (ع) و يارانش قانع نشد و در اين زمان بود كه امام (ع) حاضر نشد ننگ و داغ ذلت را بر خود بپذيرد و حاضر شد كه به عنوان رهبر ديني و انقلابي سازش ناپذير، در راه اهداف مقدسش، جان ببازد تا ريشه هاي حق و عدالت به وسيله خونهاي مطهرشان آبياري گردد و اگر در آن زمان ثمر نداده، لااقل نخشكد تا براي زمان مناسب ثمر دهد.