توجه و حركت به سمت و سوي اهداف عاليه مكتب عاشورا و آموزه هاي آن و غافل نشدن از علل و انگيزه هاي قيام سالار شهيدان(ع)، از جمله موضوعاتي است كه در حيطه مباحث آسيب شناسي فرهنگ عاشورا مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرد. اينكه آيا محافل سوگواري و مراسم عزاداري كنوني تا چه اندازه در مسير آن اهداف قرار دارند و از اين بعد از چه ضعفها و كاستي هايي رنج مي برند كه نيازمند ترميم است، پرسشي است كه پاسخ آن نيازمند تأمّل جدّي است. اهداف عاشورا را بايد ترسيم و تعيين كرد، آنگاه آيين نكوداشت كنوني را با آن سنجيد و حدود انطباق با آن اهداف را به دست آورد.

علل و انگيزه هاي حماسه كربلا را مي توان در سه محور عمده طبقه بندي كرد:

1. احياي ارزشهاي انساني و اخلاقي

2. احياي ارزشهاي ديني و اسلامي

3. احياي ارزشهاي عرفاني و معنوي.

بررسي و تحليل فشرده اين سه محور را پي مي گيريم تا ميزان انطباق آنچه در مراسم عزاداري اكنون هست با آنچه بايد باشد مشخص گردد.