قيام جوانمردانه سيد جوانان اهل بهشت و ياران صميمي آن حضرت در تاريخ ضرب المثل شده و هم چون «مثل ساير» مورد استفاده و بهره برداري شاعران قرار گرفته است . در ادبيات شيرين فارسي ، اگر چه بسياري از شاعران مستقلاً شعري مستقل در اين زمينه ندارند، ولي به مناسبت هاي مختلف ، حتي در اشعار توصيفي خود به آن اشاره نموده اند كه در ذيل به ذكر چند نمونه برجسته آن مي پردازيم :



لاله غرقه به خونم همچو حسين

سوسن زنده نفس همچو حسن



والله كه ماتم شرف الملك بوعلي

ازماتم علي حسين هست يادگار



سيد حسن غزنوي (592 ـ536 ه)



به كربلا چو دهان حسين از او بچشيد

همي دهند زبان هايزيد را دشنام



هجران تو دشت كربلا بود

زو حصه من همه بلا شد



اديب ترمذي (573 ه)



در خون من مشو كه به خون شسته ام دو رخ

بي تو، به حق خون شهيدان كربلا



رشيد وطواط (564ه)



به من آن كربت و بلا آمد

كه نياورد كربلا به حسيني



انوري (583 ه)



چندن كز دو ديده من رفت جوي اشك

هر گز نرفت خون شهيدان كربلا



مسعود سعد سلمان (515 ـ 438 ه)



كردم ز ديده پاي سوي مرقد حسين

هست اين سفر به مذهب عشاق فرض عين



جامي (898 ـ 817 ه)



به سر بيست رفتن در طريق كربلاي دل

كه تا يابي طواف پادشاه دين و دنيا را



ضميري اصفهاني (973ه)



بس گوهر نهفته كه غواص خاطرم

داد به نذر مدح شاه كربلا گره



كليم همداني (1061 ه)



بر سر نيزه كرده اي سر گلدسته رسول

اي روزگار خوش گلي آورده اي به بار



صابر زواره اي (قرن 11)



خاكستر وجود مرا گردهي به باد

از اشتياق رو به سوي كربلا آورد



زماني يزدي (قرن 11)



به خاك كربلا زائر بيفشان دانه اشكي

كه هر كس بهر خود روز قيامت كشته اي دارد



زائر همداني (قرن 11)



كي گهر دارد بها عباس ، در بازار حشر

از زمين كربلا يك سبحه وارم آرزوست



عباسقلي خان شاملو(قرن 11)