جريان فتح مكه و روش پيامبر (ص) نسبت به كفار و مشركين، مظهر عفو در عين قدرتمندي است، هـنـگـامي كه پيامبر اكرم دستور داد خانه خدا از بتها برچيده شود و مردم، اطراف كعبه حلقه زده بودند، فرمود: «الـحـمد للّه الذي صدق و عده و نصر عبده و هزم الاحزاب وحده، ماذا تقولون و ماذا تظنون؟

قالوا: نقول خيرا و نظن خيرا، اخ كريم و ابن اخ كريم، و قد قدرت. فـقـال رسـول اللّه (ص): فاني اقول كما قال اخي يوسف: (لا تثريب عليكم اليوم يغفر اللّه لكم و هو ارحم الراحمين) [1] يـعـنـي: «خـدا را شكر كه وعده خود را عملي ساخت و ما را كمك كرد و به تنهايي دشمنان را نابود سـاخـت، بـعـد فرمود: درباره من چه گماني داريد و چه مي گوييد؟

مي گفتند: از شما جز خير و نـيـكـي انـتظاري نمي رود، هم خودت فرد بزرگي هستي و هم فرزند برادر بزرگوار هستي كه امـروز ايـن قـدرت را خـداونـد بـه شـمـا داده است، آنگاه رسول خدا (ص) فرمود: من جمله اي را مي گويم كه برادرم يوسف (ع) به برادرانش گفت: ملامتي بر شما نيست، خداوند گناهان شما را مي آمرزد و او ارحم الراحمين است». اميرالمؤمنين (ع) مي فرمايد: «اذا قدرت علي عدوك فاجعل العفو عنه شكرا للقدرة عليه» [2] يعني: «هنگامي كه بر دشمنت پيروز شدي، عفو از او را سپاسگزاري از خدا براي پيروزي بر دشمن قرار بده».