بازگشت

سخنراني ام كلثوم دختر اميرالمومنان


حضرت ام كلثوم [1] سلام الله عليها موقع را مناسب دانسته به منظور تذكر و توبيخ و بيدار ساختن مردم كوفه در حالي كه با صداي بلند گريه مي كرد به سخنراني پرداخت و فرمود: «ساكت شويد مردان شما ما را مي كشند و زنان شما بر ما مي گريند».

يا اهل الكوفة سوئة ما لكم خذلتم حسينا و قتلتموه و انتهبتم امواله و ورثتتموه و سبيتم نسائه و نكبتموه فتبا لكم و سحقا ويلكم اتدرون اي دواه دهتكم و اي وزر علي ظهوركم حملتم؟!


و اي دماء سفكتموها؟! و اي كريمة اصبتموها؟! و اي صبية سلبتموها؟! و اي اموال انتهبتموها؟! قتلتم خير رجالات بعد النبي و نزعت الرحمة من قلوبكم، الا ان حزب الله هم الغالبون و حزب الشيطان هم الخاسرون.

«واي بر شما اي اهل كوفه براي چه حسين را ياري نكرديد و او را خوار شمرديد و كشتيد و اموالش را به غارت برديد و زنانش را اسير نموديد، مرگ بر شما، رويتان سياه باد، واي بر شما آيا مي دانيد چه مصيبت بزرگي به وجود آورديد؟ و چه بار سنگيني را بر دوش كشيديد؟ و چه خونهائي ريختيد، چه عزيزاني را خوار ساختيد و چه دختر بچه هائي را غارت كرديد و چه اموالي را چپاول نموديد؟!بهترين مردان خدا پس از پيامبر را كشتيد و رحم و شفقت از دل شما خارج شده، آگاه باشيد كه حزب خدا پيروز و رستگار و حزب شيطان زيانكارند» از سخنان ام كلثوم صحنه يك پارچه ضجه و ناله شد، زنان موها را پريشان و گونه ها را با پنجه مي خراشيدند و لطمه به صورت مي زدند و خاك بر سر مي ريختند، و صدا را به واويلا وا ثبورا بلند كردند و مردان گريه مي كردند و ريش ها را مي كندند كه چنين گريه و شيوني را كسي تا آن روز نديده بود [2] .


پاورقي

[1] آيا ام‏کلثوم در کربلا بوده است:

در تمام تواريخي که وقايع سال 61 هجري و داستان شهادت حسين بن علي (ع) و اسارت اهل بيت را نوشته‏اند نام ام‏کلثوم دختر اميرمؤمنان به چشم مي‏خورد که از آن جمله سخنراني ام‏کلثوم در دروازه کوفه و پيام او به مدينه در مراجعت از شام مي‏باشد.

بنابراين مسلما دختري از اميرمؤمنان بنام ام‏کلثوم در قافله کربلا بوده منتهي آيا او دختر زهراي مرضيه و خواهر تني حسين و زينب است يا غير اوست؟ مشکوک است، بلکه بر حسب روايات قطعي ام‏کلثوم به همسري عمر بن خطاب درآمد و از او داراي پسري بنام زيد و دختري به نام رقيه بوده در سال 54 در زمان حضرت امام حسن (ع) وفات کرده، و در سال 60 و 61 در قيد حياة نبوده است.

چنانکه در وسائل الشيعه چاپ جديد ج 2 ص 811 از مرحوم شيخ طوسي در کتاب خلاف از عمار روايت کرده: جنازه ام‏کلثوم دختر علي (ع) و فرزندش زيد بن عمر را آوردند و حسن و حسين بن علي (ع) و عبدالله بن عمر و ابن‏عباس و ابوهريره حضور داشتند، جنازه پسر را طرف امام و مادر را پشت سر جنازه فرزند قرار دادند و گفتند: اين است سنت پيامبر و دستور اسلام.

و آنانکه منکر اين ازدواج شده‏اند دليل متقني ندارند چنانکه سيد مرتضي علم‏الهدي رضوان الله تعالي عليه رساله مستقلي در اين مورد نوشته و اصرار دارد که ازدواج محقق است (تنقيح المقال 73:3 بخش زنان) و مرحوم مجلسي مي‏فرمايد: از مرحوم مفيد که با آن همه اخبار منکر ازدواج ام‏کلثوم با عمر شده عجيب است مرحوم کليني روايت کرده پس از وفات عمر، علي (ع) آمد ام‏کلثوم را به خانه برد (بحار 109:42) و کتب تاريخ و تراجم براي علي عليه‏السلام 14 پسر و 19 دختر ذکر کرده‏اند که از جمله زينب کبري و زينب صغري و ام‏کلثوم کبري (رقيه) و ام‏کلثوم صغرا است و گفته‏اند زينب کبرا همسر عبدالله بن جعفر و ام‏کلثوم کبرا همسر عمر بن الخطاب بوده و پس از وفات عمر به ازدواج عون بن جعفر طيار درآمد و زينب صغرا همسر محمد بن عقيل بوده و ام‏کلثوم صغرا همسر عبدالله اصغر بن عقيل بوده است، زينب کبري و ام‏کلثوم کبري دختران حضرت زهرا و زينب صغري و ام‏کلثوم صغرا از ساير زنان اميرمؤمنان بوده‏اند. و حتي بعضي کنيه رقيه صغرا همسر مسلم بن عقيل را نيز ام‏کلثوم گفته‏اند که با اين حساب سه نفر از دختران اميرالمؤمنين (ع) ام‏کلثوم بوده‏اند (عمدة الطالب في انساب آل ابي‏طالب ص 63 طبقات ج 3 ص 12 - بخش اول ريحانة الادب ج 6 ص 234 کشف الغمه ج 2 ص 67 - اعيان الشيعه ج 1 ص 326 و ج 7 ص 136 المجدي ص 12.

با اين مقدمات نتيجه مي‏گيريم که در تاريخ کربلا هر جا نام ام‏کلثوم آمده بايد ام‏کلثوم صغرا مراد باشد نه کبري دختر حضرت زهرا سلام الله عليها.

[2] مقتل مقرم ص 392 - بحار 112:45 - معالي السبطين ص 61 - لهوف ص 154.