بزرگترين انگيزه قيام امام ابي عبدالله الحسين عليه السلام مسئله امر به معروف و نهي از منكر است كه اين دو از مهمترين اركان دين است و امام (ع) در درجه اول مسئول اجراء اين امر مهم اسلامي است.

چنانكه در وصيت به برادرش محمد بن حنفيه اعلان فرمود: اني لم اخرج اشرا و لا بطرا و لا ظالما و لا مفسدا و انما خرجت بطلب الاصلاح في امة جدي، اريد ان آمر بالمعروف و انهي عن المنكر [1] .

«قيام من بر مبناي تمايلات نفساني نيست، من به منظور طغيان و فساد و تباهي و ستم خروج نمي كنم بلكه انگيزه ام اصلاح امت جدم رسول خدا است و مقصود و منظورم امر به معروف و نهي از منكر است».

چون بني اميه اين دو ركن بزرگ و مهم اسلامي را متزلزل ساخته بودند كه نه تنها امر به معروف و نهي از منكر متروك گشته بود بلكه معروف منكر و منكر معروف تلقي مي شد و امام عليه السلام در اين مسير مكرر به اين حقيقت اشاره فرمود كه اولين بار در سخنراني حضرت در منزل ذي حسم و برخورد با حر و سپاهيانش فرمود: الا ترون ان الحق لا يعمل به و ان الباطل لا يتناهي عنه ليرغب المومن في لقاء ربه محقا [2] .

«مگر نمي بينيد كه به حق عمل نمي شود و از باطل جلوگيري نمي شود مؤمن بايد براي اجراء اين مهم مشتاق ديدار پروردگار باشد».

و لذا حسين (ع) به ميدان جهاد قدم نهاد تا اين اساس و پايه مهم اسلامي را استوار


سازد و اسلام محكم و مستحكم بماند.