در سال 66 كه مختار با وساطت عبد الله بن عمر از زندان آزاد شد. وي به كوفه آمده اوضاع كوفه را مشاهده نمود كه مردم به رهبري سليمان بن صرد قيام نموده اند. مختار فردي ماجراجو بود و خطاهاي روشن نيز از وي سر زده بود، از جمله در ساباط عليه امام مجتبي عليه السلام اقدام ضد امنيتي نمود. و حتي وي عثمانيه ناميده مي شد. [1] .

وي با مشاهده ضعف حزب عثمانيه به لحاظ اين كه خودش ادعاي رياست و رهبري داشت گرد آوردن شيعيان دور سليمان خوشايندش نبود و آنان را از اين امر بر حذر داشت، ليكن كسي به گفته هاي وي توجه نكرد.

مختار تحمل نموده وضع توابين به آن سرنوشت دچار آمد. و در عين حال كه قيام توابين ضربه سختي بر حزب عثمانيه وارد آورد، ليكن اكثر نيروهاي آنان در تهاجم سپاه حزب حاكم كشته شدند.

بعد از اين حادثه در همان سال 66 مختار عزم قيام نموده و پنهاني باوراني براي خويش فراهم نمود. وي از آنان پيمان گرفت. از جمله كساني كه بسيار به كمك وي اميدوار بود و به وي كمك شاياني كرد، ابراهيم بن مالك اشتر بود كه با مذاكره حضوري حمايت وي از جلب نمود. مختار سوژه اي كه توانست بهره وري نمايد خون خواهي حسين و اهل بيت بود.

وي با اين سوژه توانست هزاران نفر از تشكل همسو اهل بيت را همراه خويش سازد. و به همين عنوان مردم را به صحنه آورد و انتقام خون حسين و يارانش را از قاتلان و شركت كنندگان در سپاه حزب عثمانيه بگيرد. عده اي از سران مانند شبث بن ربعي، محمد بن اشعث، عبد الرحمن سعيد، كعب بن ابي كعب در صدد مقابله با مختار بر آمدند. [2] .

مختار ابراهيم بن اشتر را با 7000 نيرو به سوي آنان بسيج نمود. عبيد الله نيز از شام با سپاه هشت هزار نفري به طرف عراق حركت نمود كه در درگيري اين دو سپاه عبيد الله و تمام فرماندهان سپاه وي كشته شدند.

با تسلط مختار بر كوفه ده ها نفر از افرادي كه در كربلا در سپاه حزب عثمانيه بودند به قتل رسيدند. اگر كسي شهادت مي داد كه فرد در كربلا شركت نموده است، مختار وي را گردن مي زد. [3] وي بسياري از فرماندهان سپاه يزيد را مانند عبيد الله بن زياد، عمر بن سعد و فرزندش حفص بن عمر، شمر بن ذي الجوشن، خولي بن يزيد، حصين بن نمير و... را به قتل رساند. [4] .

در مورد مختار و موضع گيري هاي وي روايان متفاوت است. برخي از وي نكوهش و برخي از كار وي ستايش مي نمايند. ستايش باز گشت به اين اقدام مختار دارد كه وي انتقام خون حسين عليه السلام را از قاتلان حضرتش ‍ گرفت. وقتي سر عبيد الله و عمر سعد را نزد امام سجاد آوردند سجده شكر به جاي آورد و براي مختار طلب پاداش نمود فخر ساجدا و قال الحمد الله الذي ادرك ثاري من اعدائي و جزي الله المختار خيرا. [5] .

قيام مختار با خون خواهي حسين عليه السلام شكل گرفت. اگر چه خواهش هاي ديگر در قيام مختار مطرح بود، ليكن آنچه باعث پشتيباني شيعه از مختار شد جوشش خون حسين بود كه قيام مختار را در اين مرحله به ثمر رساند. و نيز قيام مختار به اقدام با كشتن فرماندهان ارشد حزب عثمانيه كه قائله كربلا را به پا كرده بود، ضربه اساسي و اسيب جدي بر حكومت حزب عثمانيه وارد ساخت كه در دوران حكومت داري حزب عثمانيه به مدت حدود يك قرن كمتر اين گونه حاكميت آسيب ديده بود.

نتيجه بخش شدن قيام مختار در اثر حمايت مردم كوفه از وي بود.

انگيزه اصلي آنان نيز از اين حمايت انتقام خون حسين عليه السلام و يارانش ‍ بود كه آسيب جدي به حزب عثمانيه با كشتن مهره هاي اصلي آنان مانند عبيد الله و عمر سعد و شمر ذي الجوشن و حصين بن نمير و... وارد ساخت. اين آسيب جدي نيز به اين حاكميت شوم از بركت خون حسين عليه السلام بود.