مؤلف: محمد باقر محقق

ناشر: مؤسسه انتشارات بعثت

محل نشر: تهران

تاريخ نشر: 1364 ش.

نوبت چاپ: اول

تعداد صفحات: 135.

اين كتاب، پيام ناشر، پيش گفتار و نه فصل را دربر دارد كه فقط فصل آخر آن، به «قرآن و امام حسين عليه السلام» اختصاص يافته است. البته اين فصل، مفصل تر از ديگر فصول است.

مؤلف كوشيده است شرح به نسبت جامعي درباره ي زندگي، قيام و شهادت پيشواي شهيدان ارائه دهد و به تحليل آن بپردازد. مطالب اين كتاب، در واقع، متن سخنراني نويسنده، به مناسبت برگزاري سميناري درباره شخصيت والاي سالار شهيدان بوده است كه در سال 1984 ميلادي، در دانشگاه لندن ايراد شده است.

عناوين فصول نه گانه اين كتاب، عبارت است از: «حسين عليه السلام يك انسان كامل»، «حسين عليه السلام، يك امام»، «حسين به عنوان يك شهيد»، «بني اميه»، «معاويه، مؤسس خلفاي اموي»، «يزيد بن معاويه»، «قوام دين به شهادت امام حسين عليه السلام است»، «حسين يك نمونه» و «قرآن و امام حسين عليه السلام». نويسنده در فصل اول، به تولد، جواني، مراحل كمال و شخصيت فردي و فضايل امام حسين عليه السلام پرداخته است: نيز مفهوم امامت و نقش حضرت در جايگاه امام را بررسي كرده است.

فصل دوم كتاب، به مباحثي چون: واقعيت امام، اعتراف و تأكيد فيلسوفان بر ضرورت وجود امام، امامت حسين بن علي عليه السلام و جوانمردي و بخشش امام حسين عليه السلام اختصاص يافته است. مطالب اين فصل، بسيار خلاصه است.

در فصل سوم، ابتدا به ريشه و زمينه هاي قيام امام حسين عليه السلام، از جمله، شهادت حجر بن عدي، دعوت مردم به كوفه از امام و نامه ي معاويه به امام و پاسخ حضرت، پرداخته شده است. آن گاه از انقلاب امام سخن به ميان آمده است.بخشي از محتواي فصل چهارم كتاب را آن دسته از آياتي كه به بني اميه تفسير يا تأويل شده اند، تشكيل مي دهد. قسمت ديگري از اين فصل، به بيان برخي از جنايات امويان و عمالشان اختصاص داده شده است.

فصل پنجم فقط به معاويه اختصاص يافته است و در آن، از سابقه ي وي و اين كه از كاتبان وحي نبوده است و نيز بدعت ها و جنايات او، چون سب و لعن امام علي عليه السلام سخن گفته شده است.

مؤلف در مباحث مربوط به بني اميه، بيش تر، از منابع اهل سنت سود جسته است تا سخن وي بر تعصب حمل نشود. موضوع فصل ششم، يزيد بن معاويه است. در اين فصل، به شخصيت فاسد يزيد و اعمال زشت او اشاره شده است و بيش از شانزده مورد از كارهاي خلاف او و نيز سخنان بزرگان در سرزنش او آورده شده است.

هم چنين در اين قسمت، نويسنده به افرادي چون غزالي و ابن عربي انتقاد كرده است كه چرا يزيد را تبرئه كرده، لعن بر او را جايز نشمرده اند.

در فصل هفتم، چگونگي قيام حضرت و خروج ايشان از مدينه، دريافت نامه هاي دعوت و پاسخ هاي امام مطرح شده است.

در فصل هشتم - كه بسيار كوتاه و حدود چهار صفحه است - درباره ي جاودانگي و فاتح بودن امام حسين عليه السلام، راه آزادي و آزادگي، كه آن حضرت به انسان ها آموخت و اين مطلب كه در نمايش گاه قيام خونين ابا عبدالله، بسياري از كلمات، چون عشق، اراده، صبر و فداكاري عملا ترجمه شد، سخن به ميان آمده است.

در فصل نهم، با عنوان «قرآن و امام حسين عليه السلام»، نخست به آياتي كه درباره ي امام يا مرتبط با آن حضرت است، پرداخته شده است و كوشش بر اين بوده كه آيات مورد اتفاق عامه و خاصه، چون آيه ي مباهله (61:3)، تطهير (33:33)، مودت و اولي الامر (59:4) بررسي شود. سپس به آن دسته از آيات پرداخته شده است كه فقط عده اي از مفسران شيعه ي اماميه آنها را درباره ي امام حسين عليه السلام تأويل و تفسير كرده اند؛ مانند آيه ي 200 آل عمران، 46 نساء، اعراف، 24 رعد، 33 اسراء، 34 و 35 حج، 28 زخرف، 15 احقاف و سوره فجر.

كتاب ياد شده، فهرست مطالب و منابع دارد؛ اما مشخصات منابع، به طور كامل آورده نشده است، بلكه فقط به نام كتاب ها و مؤلفان آنها بسنده شده است. پاورقي هاي ارجاعي نيز دقيق آورده نشده اند. مطالب فصل نهم اين كتاب، تحت همان عنوان، در روزنامه اطلاعات 27 / 4 / 1370 در سه بخش، در تاريخ هاي 27 / 4 / 1370 و 3 / 5 / 1370 چاپ شده است.