بازگشت

آرامش حقيقي، ميوه ي بندگي خدا


(... انا لله و انا اليه راجعون). [1] .

ما از آن خدا هستيم و به سوي او باز مي گرديم.

امام حسين عليه السلام از قصر بني مقاتل، كه يكي از منازل بين راه بود، كوچ كرد. شخصي به نام عقبة بن سعمان نقل مي كند كه ساعتي با آن حضرت رفتيم. در اين هنگام، آن حضرت، همان گونه كه بر پشت اسب بود، خواب مختصري بر ايشان چيره شد و سپس بيدار شده، فرمود:«انا لله و انا اليه راجعون و الحمدلله رب العالمين»و دو يا سه بار اين جمله را تكرار كرد. فرزند آن حضرت، علي بن الحسين عليه السلام هم چنان كه سوار بر اسب بود، رو به پدر كرد و گفت: پدرم! براي چه حمد خدا و استرجاع كردي(انا لله و انا اليه راجعون گفتي)؟ آن حضرت فرمود:«اي فرزندم! مختصر خوابي بر من چيره شد. در آن حال، سواري براي من ظاهر شد و گفت: اين گروه مي روند و مرگ به همراه آنان مي رود.دانستم كه خبر مرگ ما را مي دهد».

علي بن الحسين عرض كرد: خداوند براي شما نگراني پيش نياورد. آيا ما بر حق نيستيم؟ حضرت فرمود:«آري، سوگند به كسي كه بازگشت بندگان به سوي اوست(ما بر حقيم)». علي بن الحسين گفت: در اين هنگام، هيچ باكي نداريم كه مرگمان در راه حق فرارسد. امام حسين عليه السلام فرمود:«خداوند، بهترين پاداشي كه به فرزندي از سوي پدرش مي دهد، به تو عطا كند». [2] .

در اين ماجرا مي بينيم كه امام حسين عليه السلام آيه شريفه(انا لله و انا اليه راجعون) [3] را خواند و آن را تكرار كرد. اكنون بايد ديد كه مضمون اين آيه چيست و چرا امام عليه السلام آن را زمزمه مي كرد؟

خداوند در معرفي صابران مي فرمايد:«آناني كه چون دچار حادثه اي تلخ و ناگوار شوند، مي گويند: ما از آن خداييم و ما به سوي او بازگشت خواهيم كرد».

اين كلمه، رمز توحيد و مملوكيت انسان، در برابر خدا است؛ چنان كه مشتمل بر اقرار به گذشتن از اين جهان و رفتن به جهان ابدي است.

امام حسين عليه السلام از سخن سواري كه در خواب ديد، خبر مرگ و شهادت خود، برادران و ياران را دريافت كرد. اكنون بنگريم كسي كه خبر هجوم هزاران بلا و گرفتاري، از جمله، كشته شدن خود و همه عزيزانش را دريافت مي كند، چه حالي به او دست خواهد داد و چگونه خود را مي بازد و به وحشت و ضطراب مي افتد؛ ولي از امام حسين عليه السلام جز متانت و آرامش، چيزي ديده نشد و با قرائت آيه كريمه، اعلان كرد كه ما مملوك خدا و از آن خداييم. او هر گونه خواست، در ما تصرف مي كند و ما هم پذيراي تصرفات و تقديرات او هستيم؛ زيرا او خير و صلاح بنده ي خود را مي داند. بنابراين، آرامش و متانت خود را در پرتو الهام از قرآن كريم و نشأت گرفته از آن مي داند.

نيز آن حضرت، آيه مباركه(الحمد لله رب العالمين) را خواند و خداي متعال را بر آن همه بلا و مصيبت، حمد و ستايش كرد. اين آيات روح بخش توحيدي بود كه آن همه طمأنينه و سكون را در جان امام حسين عليه السلام ايجاد مي كرد و آن حضرت، با استناد به اين آيات و مضامين بلند آنها، آن گونه خويشتن داري از خود نشان مي داد.


پاورقي

[1] بقره(2)آيه 156.

[2] ارشاد، ج 2، ص 82، روضة الواعظين، ص 180.

[3] بقره (2) آيه 156.