چنان كه از مفهوم آيات و روايات استفاده مي شود، علاوه بر بلندي مقام و رتبه صابران معلوم مي گردد كه صبر كليد بركات و مقدمه نيل به مقامات معنوي و شرط توفيق در هر كار خير و علم و عمل و كسب هر فضيلت است .

امام حسين (ع) در مقام صبر امتحاني داد كه دوست و دشمن از آن شگفت زده شدند و فرشتگان بر حسب زيارت ناحيه مقدسه «و لقد عجبت ُ مِن صبرك َ ملائكه السماء» نيز از آن شكيبايي در تعجب ماندند.

صبر امام حسين (ع) تنها صبر در يك زمينه خاص نبود. بلكه شخصيت وجودي آن حضرت مزين به جميع انواع صبر بود. صبر در جهاد، صبر در عبادت ، صبر در مشكلات ، صبر در مصيبت ، صبر در خشم و غضب و... آن حضرت در مرحله عمل از خود شكيبايي نشان مي دادند.

يكي از نمونه هاي صبر و بزرگواري امام زماني است كه امام در مقابل لشكريان حر صبر نمودند و وقتي كه در يك روز گرم و آفتابي نزد امام رسيدند و امام (ع) ديدند كه آنها به سختي تشنه هستند، فرمان داد تا به آنها و اسبهايشان آب بدهند و بر حسب امر امام تمام سپاه دشمن و مركب هايشان را نيز سيراب كردند و بر پاها و شكم چهار پايانشان آب پاشيدند.

از نمونه هاي صبر آن حضرت امتناعي است كه از ابتدا به جنگ داشت . با اينكه مي دانست لشكر كفر پيشه به هيچ وجه بر او و عزيزانش رحم نمي كنند و با اين كه از آنها كارهايي سرمي زد كه صبركردن را در مقابل آنان دشوار مي نمود، ولي آن حضرت حجّت رابر آنها تمام ساخت و نه خود و نه اصحابش دست به اسلحه نبردند.

هم چنين وقتي آب را روي امام و اصحابش بسته بودند و در لشكر امام حسين (ع) هيچ زن و مرد و كوچك و بزرگي نبود، مگر اين كه تشنه بودند و صداي تشنگي آنها همواره به گوش امام مي رسيد. آن حضرت از ابتدا به جنگ خودداري نمود. زيرا مي خواست جنگش با آنها صورت دفاع داشته باشد.

آري صبر آن حضرت در مقابل تشنگي ، و نشانه تصميم و عزم راسخ فوق العاده آن امام همام مي باشد.