عمل صالح ، ميوه درخت ايمان است . زيرا هنگامي كه چراغ ايمان در قلب انسان روشن شود، نور آن از اعضا و جوارح او منعكس مي شود و در انديشه و كردار انسان به صورت اخلاق عالي انساني ، تقوا و پاكي و احسان و شجاعت و ايثار تجلي مي كند. به همين دليل در آيات قرآن غالباً عمل صالح همراه ايمان به عنوان دو امر تفكيك ناپذير ازيك ديگر آمده است ، زيرا عمل صالح جز با داغ بلند در دل داشتن ميّسر نمي شود و داغ بلند چيزي جز عشق به خدا نيست و راهي براي رسيدن به قله هاي كمال و عزت حقيقي جز داغ بلند ايمان به خدا وجود ندارد.



داغ بلندان طلب اي هوشمند

تا شوي از داغ بلندان بلند



در اين صورت است كه همه اعمالش صبغة الهي و معنوي دارد و با انديشه اي مثبت به حوادث مي نگرد و با بندگان خدا با تغافل و سعه صدر رفتار مي نمايد.

از امام باقر (ع) نقل شده است كه خداوند در مقابل سه عمل بر عزت انسان مسلمان مي افزايد:

1ـ در گذشتن از كسي كه نسبت به او ظلمي روا داشته است ؛

2ـ بخشش به كسي كه او را محروم كرده ؛

3ـ برقراري پيوند با كسي كه رابطه اش را با او قطع كرده است .

آري ، عمل صالح انسان را عزيز مي كند و همچون نيروي عظيم مغناطيس رباينده دل هاست و عمل صالح كه در زبان دين از آن تعبيري به خطا و گناه مي شود،لباس ذلت بر اندام انسان مي پوشاند. امام سجاد در مناجات تائبين مي فرمايد:

«الهي البستني الخطايا ثوب مذلتي و جللني التباعد منك لباس مسكنتي و امات قلبي عظيم جنايتي ؛ خدايا خطا و گناهان ، لباس خواري و ذلت بر من پوشانيده و دوري تو جامه عجز و بي نوايي بر تنم انداخته و جنايت بزرگ (هواي نفس پرستي ) مرا دل مرده ساخته است ».

از مجموع مطالب قبل نتيجه مي گيريم ايمان و عمل صالح دو عامل عزت آفرينند و اين دو عامل شامل همه خوبي ها مي شوند. از همين روي در روايات انسان هاي عزت مدار كساني معرفي شده اند كه منصف ، حق محور، اهل گذشت و عفو، فروتن و متواضع و در برابر ناملايمات صبور و شجاع باشند.