بازگشت

مقدمه


حماسه جاويدان عاشورا كه از بستر شن هاي داغ و سوزان كربلا سرزد، همواره الهام بخش نهضت هاي آزادي بخش و رهايي گستر ميليون ها انسان آزاده و افراد وارسته در طول تاريخ اسلام گرديده است و شور و شوق آن همواره شيفتگان آزادي و طالبان افتخار و سربلندي را به سوي محور اين عنصر آزادي بخش و كانون رهايي آور متوجّه ساخته است . بنيان گذار اين نهضت مقدّس ، همواره مصباح هدايت و سفينه نجات و كانون عزّت و شرف و محور كرامت انساني بوده و خواهد بود.

حادثه جان سوز كربلا تاكنون مشعل فروزان محافل شيعه و عامل محرّك مجامع آنان در طول قرون و اعصار و در گستره نسل ها و اجيال و توده ها بوده است . در آينده نيز هم چنان نوربخش و الهام بخش امت اسلامي و ملل جهاني باقي خواهد ماند.

اكنون ما درصدد اين هستيم كه در حدود فهم و توان خويش از خصوصيّات قهرمان اصلي اين حادثه بزرگ و از ويژگي هاي منحصر به فرد او سخن بگوييم تا به رمز بقا و جاودانگي اين حادثه بهتر و بيشتر پي ببريم ، چون قهرمان اصلي اين حادثه آن چنان در هاله اي از عظمت و بزگواري قرار گرفته كه هرگز نمي توان به سادگي نظيري برآن تصوّر كرد و تشبيهي به آن قايل شد. اين حادثه بزرگ آن چنان با باورهاي اعتقادي ،اجتماعي و انساني مردم رقم خورده است كه هرگز نمي توان آن را از هم ديگر تفكيك و جدا نمود يا روزي به بوته نسيان و فراموشي سپرد.

مردم مسلمان جهان ؛ به ويژه شيعيان و دوست داران آن امام همام (ع)، از آن روزهاي نخستين وقوع اين حادثه كه در سال شصت و يك هجري به وقوع پيوست به اهميت سرنوشت ساز اين حادثه جان سوز پي برده اند و در راه تثبيت تاريخي آن ، به تحرير و نگارش و بازگويي درس هاي عبرت آموز آن برآمده اند؛ به حدّي كه بخش اعظمي از قفسه هاي كتاب خانه بزرگ اسلامي را به اين امر مهم ّ اختصاص داده و در ضبط و نگه داري آن با وسايل مختلف كوشيده اند.

در بررسي عوامل اصلي اين جاودانگي ، بيش از هر چيز خصوصيّات روحي و عظمت شخصيّت وجودي قهرمان اصلي اين حادثه ، جلب توجّه مي كند. درست است كه عوامل ديگري هم در اين امر دخالت دارند، مانند: روحيّه ظلم ستيزي ، كثرت مظالم ديگران در حق ّ اهل بيت (ع)، روش تبليغ دين و اتخّاذ شيوه و راه و رسم خاص ّ اهل بيت (ع)، ولي عظمت روحي امام (ع) و خصوصيّات اخلاقي او تمام اين عوامل را تحت الشعاع خود قرار مي دهد. رمز جاودانگي هم در آن امور نهفته است .

حسين بن علي (ع) واجد تمام خصوصيّات يك فرد كامل تربيت يافته آيين اسلام بود، بلكه او أسوه و قدوه خداجويان جهان به شمار مي رفت . در وجود او تمام نشانه هاي يك شخصيّت بارز اسلامي موج مي زد.

در وجود مبارك او، تمام صفات كمالي و ارزشي از قبيل : آزادگي ، جوانمردي ، شرف ،شهامت ، شجاعت ، صفا، وفا، صبر، پايداري ، استقامت ، مروّت ، عظمت روحي ، كرامت نفس ، عزم استوار، اراده قوي ، عزّت نفس و مناعت طبع بود، ولي در بين تمام اين صفات برجسته و ملكات نفساني ، خصوصيّت عزّت نفس و مناعت طبع از تمام ويژگي هاي آن حضرت ، برجسته تر و شاخص تر مي نمايد و ما در اين جا مي خواهيم اندك توفقّي در برابراين ويژگي آن بزرگوار نموده باشيم و كمي به تدبّر و تأمل و تتّبع بنشينيم تا در حدّ فهم خويش ، به يكي از رموز جاودانگي قيام ابي عبدالله الحسين (ع) پي برده باشيم . چون تمام اين آوازها مرهون آن صفت عالي و رهين آن ويژگي والاي نفساني و روحيّه ممتاز و منحصر به فرد اوست كه توانسته است طالبان كمال و عاشقان تعالي و تحوّل روحي را به سوي كعبه آمال خود جذب كند و خود در مغناطيس فضيلت و در محور قطب دائره انسانيّت ، گام نهد.

آري ، اين عزّت نفس و مناعت طبع عالي او بود كه توانست او را از ورود به حقارت ها و رذالت ها حراست كند. او و اين گنجينه نفيس دروني او بود كه توانست رضاي خدا را بر تمام خشنودي ها، شادي هاترجيح دهد تا از خاك به افلاك و از ملك به ملكوت اعلي برساند و او را با ملكوتيان ، هم نوا و هم شأن و هم رتبه سازد.